Gliese 436
| Gözlem verisi Dönem J2000.0 Ekinoks J2000.0 | |
|---|---|
| Takımyıldız | Aslan |
| Galaktik enlem (b) | 74,56690430[1]° |
| Galaktik boylam (l) | 210,53368536[1]° |
| Sağ açıklık (α) | 11sa 42d 11,177s[2] |
| Dik açıklık (δ) | +26° 42′ 22,64″[2] |
| Görünür büyüklük (V) | 10,59[2] |
| Görünür büyüklük (B) | 12,06[2] |
| Görünür büyüklük (J) | 6,900[2] |
| Sınıflandırma | |
| Tayfsal sınıf | M3.5V[2] |
| U−B renk ölçeği | +1,23[2] |
| B−V renk ölçeği | +1,52[3] |
| Astrometri | |
| Dikey hız () | 9,61 ± 0,10[2] km/s |
| Özdevinim (μ) | RA: 896,07 ± 2,89[4] mys/y Dec.: -813,54 ± 1,77[4] mys/y |
| Iraklık açısı (π) | 98,61 ± 2,33[4] mys |
| Uzaklık | 33[4] Iy |
| Mutlak büyüklük (V) | 10,64[1] |
| Özellikler | |
| Kütle (m) | 0,41 ± 0,05[3] M☉ |
| Yarıçap (r) | 0,42[5] R☉ |
| Işıma gücü | 0,025[3] L⊙ |
| Yüzey kütle çekimi (log g) | 5,0[6] cgs |
| Sıcaklık | 3.318[5] K |
| Metallik [Fe/H] | –0,32 ± 0,12[7] |
| Dönüş hızı () | 1,0[8] km/s |
| Yaş | 6,5–9,9[9] milyar |
| Katalog belirtmeleri | |
Gliese 436, Aslan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 33 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir kırmızı cüce yıldızdır. Görünen parlaklığı 10,59[2] kadir olan yıldız, çıplak gözle gözlenemeyecek kadar soluktur. Ancak, 6 cm açıklığa sahip bir teleskopla kolayca gözlenebilir.[10] 2004 yılında, yıldızın yörüngesindeki ötegezegen Gliese 436 b'nin varlığı doğrulanmış ve 2012 yılında da bir diğer gezegen, UCF-1.01'in[11] varlığı doğrulanmıştır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Gliese 436, tayf sınıfı M3.5V olan bir kırmızı cüce yıldızdır. Güneşe olan nisbi yakınlığına rağmen yalnızca 10,59 görünür parlaklığı olan bu sönük yıldız, çıplak gözle görünememektedir. Güneş'imizden açık şekilde daha eski olan yıldızın yüzey sıcaklığı takriben 3350 K ile Güneş'imizden biraz daha soğuktur. Ayrıca bu yıldızın kromosferindeki manyetik aktivitesi azdır.
Gezegen sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gliese 436 b gezegeni 2004 yılında yıldızın radiyal hız ölçümleriyle dolaylı olarak keşfedilmiş olup merkezi yıldızını yalnızca 0,02872 AB (takriben 4,3 milyon km) uzaklıktan her iki gün, 15 saat ve 27 dakikada dış merkezliği 0,15 olan bir yörüngede dolanmaktadır. Kütlesi 0,072 Jüpiter kütlesi olup çapı 0,38 Jüpiter çapı, yani takriben 54.000 km'dir. Böylece bu boyutlarıyla Uranüs ve Neptün'le kıyaslanabilir. Muhtemelen bu gezegen sisteminde dışarıda dolanan bir üçüncü gezegen daha vardır. Buna işaret eden hem yıldızın radiyal hızı, hem de merkezi yıldızına bu derece yakın olmasına rağmen bu denli büyük bir dış merkezliğinin olmasıdır. Her iki durumda da benzer gezegenler, gelgit kuvvetlerince dairesel yörüngelerde dönmek zorunda kalmışlardır. Spitzer Uzay Teleskobu'yla Gliese 436 b'nin çapı bir geçişinde oldukça iyi bir kesinlikle saptanmıştır. Bilinen gezegen verilerine görü bu veriler, Neptün'e benzer bir gezegen yapısı ortaya koymaktadır.
| Gezegen (yıldıza olan uzaklığına göre) |
Kütle | Yarıçap | Yörünge süresi g |
Yarı büyük eksen AU |
Dış merkezlik |
|---|---|---|---|---|---|
| b | 0,041 ± 0,05 MJ | 4,327 ± 0,183 R⊕ | 2,64385 ± 0,00009 | 0,0291 ± 0,0004 | 0,150 ± 0,012 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "VizieR - Extended Hipparcos Compilation (XHIP) (Anderson, 2012)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2020.
- ^ a b c d e f g h i j "LHS 310 -- High proper-motion Star - SIMBAD". 28 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
- ^ a b c Butler, R. Paul; Vogt, Steven S.; Marcy, Geoffrey W.; Fischer, Debra A.; Wright, Jason T.; Henry, Gregory W.; Laughlin, Greg; Lissauer, Jack J. (2004). "A Neptune-Mass Planet Orbiting the Nearby M Dwarf GJ 436". The Astrophysical Journal. 617 (1). ss. 580-588. arXiv:astro-ph/0408587
. Bibcode:2004ApJ...617..580B. doi:10.1086/42517326 Aralık 2009.
- ^ a b c d "Ashland Astronomy Studio - Gliese 436 (HIP 57087)". 16 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2014.
- ^ a b Johnson, H. M.; Wright, C. D. (1983). "Predicted infrared brightness of stars within 25 parsecs of the sun". Astrophysical Journal Supplement Series (abstract). Cilt 53. ss. 643-711. Bibcode:1983ApJS...53..643J. doi:10.1086/190905. —see page 673.
- ^ Maness, H. L.; Marcy, G. W.; Ford, E. B.; Hauschildt, P. H.; Shreve, A. T.; Basri, G. B.; Butler, R. P.; Vogt, S. S. (Ocak 2007), "The M Dwarf GJ 436 and its Neptune-Mass Planet", The Publications of the Astronomical Society of the Pacific, 119 (851), ss. 90-101, Bibcode:2007PASP..119...90M, doi:10.1086/510689
- ^ Bean, Jacob L.; Benedict, G. Fritz; Endl, Michael (2006). "Metallicities of M Dwarf Planet Hosts from Spectral Synthesis". The Astrophysical Journal (abstract). 653 (1). ss. L65-L68. arXiv:astro-ph/0611060 . Bibcode:2006ApJ...653L..65B. doi:10.1086/510527.
- ^ Jenkins, J. S.; Ramsey, L. W.; Jones, H. R. A.; Pavlenko, Y.; Gallardo, J.; Barnes, J. R.; Pinfield, D. J. (Ekim 2009), "Rotational Velocities for M Dwarfs", The Astrophysical Journal, 704 (2), ss. 975-988, Bibcode:2009ApJ...704..975J, doi:10.1088/0004-637X/704/2/975
- ^ Saffe, C.; Gómez, M.; Chavero, C. (2006). "On the Ages of Exoplanet Host Stars". Astronomy & Astrophysics. 443 (2). ss. 609-626. arXiv:astro-ph/0510092 . Bibcode:2005A&A...443..609S. doi:10.1051/0004-6361:20053452.
- ^ Sherrod, P. Clay; Koed, Thomas L. (2003), A Complete Manual of Amateur Astronomy: Tools and Techniques for Astronomical Observations, Astronomy Series, Courier Dover Publications, s. 9, ISBN 0486428206, 4 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Mayıs 2014
- ^ New Planet Found: Molten "Mars" Is "Right Around the Corner" 11 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Dave Mosher, National Geographic News, 19 Temmuz 2012
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Gliese 436 / AC+27 28217". Sol Company. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2007.
- = GJ+436 "GJ 436"
|arşivurl=değerini kontrol edin (yardım). l’Observatoire de Paris. 1 Nisan 2012 tarihinde = GJ+436 kaynağından|url=değerini kontrol edin (yardım) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2009. - "New Planet Found: Molten "Mars" Is "Right Around the Corner"". National Geographic. 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2012.
