Giovanni Papini
| Giovanni Papini | |
|---|---|
1921'de Papini | |
| Doğum | 9 Ocak 1881 İtalya, Floransa |
| Ölüm | 8 Temmuz 1956 (75 yaşında) İtalya, Floransa |
| Takma ad | Gian Falco |
| Meslek | Romancı, şair |
| Edebî akım | Futurizm, Modernizm, Pragmatizm |
| Önemli eser | Gog |
| Etkin yılları | 1903-1956 |
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri | |
| İmza | |
Giovanni Papini (9 Ocak 1881, Floransa - 8 Temmuz 1956, Floransa), İtalyan denemeci, gazeteci, edebiyat eleştirmeni, şair, romancı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Giovanni Papini resmî bir üniversite eğitimi almadan, kendi kendini yetiştirmiş bir "otodidakt" olarak entelektüel hayata atılmış, gençliğinde doyurulmaz bir okuma iştahı ve her şeyi bilme hırsıyla dolmuştur. 20. yüzyılın başlarında Leonardo ve Lacerba gibi İtalyan avangardının en önemli dergilerini kurarak kültürel bir lider figürü haline gelmiştir. Bu ilk döneminde pragmatizm, ateizm ve nihilizmden beslenen Papini, yerleşik tüm değerlere, akademik felsefeye ve burjuva kültürüne karşı saldırgan bir isyan bayrağı açmıştır. Bu dönemin zirvesi ve en kalıcı eseri, entelektüel hırsının ve ardından gelen derin hayal kırıklığının acımasız bir samimiyetle anlatıldığı otobiyografik başyapıtı Un uomo finito (Bitik Adam)'dır.
Henüz yirmi beş yaşındayken kaleme aldığı Il Crepuscolo dei Filosofi (Filozofların Alacakaranlığı) adlı eserinde Kant, Hegel, Schopenhauer, Nietzsche gibi Batı felsefesinin dev isimlerini acımasızca eleştirmiş, onların sistemlerinin hayattan kopuk, kişisel zaaflarının ürünü ve sonuçta başarısız olduğunu iddia etmiştir.
Birinci Dünya Savaşı'nın yarattığı sarsıntı ve içsel bunalımlarının ardından Papini, 20. yüzyıl İtalyan edebiyatının en dramatik dönüşlerinden birini yaşayarak Katolikliğe yönelmiştir. Bir zamanların en gürültülü ateisti, şimdi inancın en tutkulu savunucularından biri olmuştur. Bu dönüşümün en önemli meyvesi, dünya çapında büyük bir başarı kazanan Storia di Cristo (İsa'nın Hayatı)'dır. Bu eserde, teolojik bir metinden ziyade, Mesih'i son derece canlı, insani ve tutkulu bir dille anlatarak hem milyonları etkilemiş hem de eski avangard dostlarını şaşkınlığa uğratmıştır. Ancak bu yeni döneminde dahi kışkırtıcı ruhunu kaybetmemiştir.
Papini'nin en kışkırtıcı ve dünya çapında tanınan eserlerinden biri olan Gog, geleneksel bir romandan çok, 20. yüzyıl medeniyetine yöneltilmiş parlak bir hicivdir. Eser, adını, dünyadaki her şeyi satın alabilecek kadar zengin lâkin hiçbir şeyden tatmin olamayacak kadar da bıkkın olan esrarengiz Amerikalı multi-milyoner Gog'dan alır. Bir günlük veya anı defteri formunda yazılan kitap, Gog'un, can sıkıntısını gidermek için çıktığı dünya seyahatinde yaşadığı akıl almaz maceraları ve karşılaştığı tuhaf karakterleri (Lenin'den Freud'a, bir yamyam kraldan metreyle şiir satan bir şaire kadar) anlatır. Bu fantastik ve paradoksal anlatılar aracılığıyla Papini, modernliğin putlarını –ilim, sanat, siyaset, felsefe– acımasızca alaya alır ve paranın mutlak gücünün aslında mutlak bir anlamsızlığa yol açtığını gösterir. Gog, Papini'nin modern ruhun hissî ve ruhî boşluğuna dair koyduğu en keskin teşhislerden biridir ve yazar bu karakterin maceralarına daha sonra Il Libro Nero (Kara Kitap) adlı eseriyle devam etmiştir. Türkiye'de Fikret Adil'in çevirisini yaptığı Gog ve Il Libro Nero; tek kitap halinde GOG ismiyle yayınlanmıştır.
Papini'nin hayatındaki anlaşılması en zor dönem, Faşizm'in yükselişiyle kesişir. Onu doğrudan bir rejim destekçisi olarak görmek yerine, Papini'nin Mussolini iktidarını İtalyan toplumunu manevî bir çöküşten kurtaracak ve Katolik medeniyetini yeniden ihya edecek bir araca dönüştürme arzusunda olduğunu söylemek daha doğru olur. Rejimle bir angajmana girerek onu içeriden etkilemeyi, ona kültürel ve ruhî bir yön çizmeyi ummuştur. Bu çabası, özellikle savaş sonrası dönemde pek çok entelektüel tarafından yanlış anlaşılmış ve eleştirilmiştir. Fikir hayatı boyunca sergilediği tutum, basit çelişkilerden ziyade, gençliğinin yıkıcı nihilizminden başlayarak hayatın anlamını arayan ve sonunda inançta karar kılan, giderek olgunlaşan bir seyrin izlerini taşır. Hayatının son yıllarını hastalıklarla mücadele içinde geçiren Papini, ardında devasa bir külliyat ve modern ruhun tüm sancılarını, isyanlarını ve arayışlarını en tutkulu dille ifade eden bir düşünürün samimi tanıklığını miras bırakmıştır.
Papini'nin kurduğu dergiler:
- Leonardo (1903-1907): Papini tarafından kurulan ve yönetilen bu dergi, edebi ve kültürel konuları ele alan önemli bir platformdu. Papini'nin felsefi ve edebi düşüncelerini yansıtan makaleler ve denemeler yayınlandı.
- La Voce (1908-1916): Papini, bu dergide Eleonora Duse, Giuseppe Prezzolini ve Mario Martelli gibi önemli yazarlarla birlikte çalıştı. La Voce, edebiyat, kültür, sanat ve siyaset gibi çeşitli konuları ele alan etkili bir dergi oldu.
- L'Anima (1911): Papini, bu dergiyi kurdu ve editörlüğünü yaptı. L'Anima, felsefi ve mistik konulara odaklanan bir dergiydi ve Papini'nin dini ve metafizik düşüncelerini yansıtan yazıları içeriyordu.
- Lacerba (1913-1915): Papini, ardından Ardengo Soffici ile birlikte kurduğu bu derginin baş editörü oldu. Lacerba, dönemin avant-garde sanatını ve edebiyatını destekleyen bir dergi olarak biliniyor.
Yayınlanan Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- La Teoria Psicologica della Previsione (1902).
- Sentire Senza Agire e Agire Senza Sentire (1905).
- Il Crepuscolo dei Filosofi (1906).
- Il Tragico Quotidiano (1906).
- La Coltura Italiana (with Giuseppe Prezzolini, 1906).
- Il Pilota Cieco (1907).
- Le Memorie d'Iddio (1911).
- L'Altra Metà (1911).
- La Vita di Nessuno (1912).
- Parole e Sangue (1912).
- Un Uomo Finito (1913).
- Ventiquattro Cervelli (1913).
- Sul Pragmatismo: Saggi e Ricerche, 1903–1911 (1913).
- Almanacco Purgativo 1914 (with Ardengo Soffici et al., 1913).
- Buffonate (1914).
- Vecchio e Nuovo Nazionalismo (with Giuseppe Prezzolini, 1914).
- Cento Pagine di Poesia (1915).
- Maschilità (1915).
- La Paga del Sabato (1915).
- Stroncature (1916).
- Opera Prima (1917).
- Polemiche Religiose (1917).
- Testimonianze (1918).
- L'Uomo Carducci (1918).
- L'Europa Occidentale Contro la Mittel-Europa (1918).
- Chiudiamo le Scuole (1918).
- Giorni di Festa (1918).
- L'Esperienza Futurista (1919).
- Poeti d'Oggi (with Pietro Pancrazi, 1920).
- Storia di Cristo (1921).
- Antologia della Poesia Religiosa Italiana (1923).
- Dizionario dell'Omo Salvatico (with Domenico Giuliotti, 1923).
- L'Anno Santo e le Quattro Paci (1925).
- Pane e Vino (1926).
- Gli Operai della Vigna (1929).
- Sant'Agostino (1931).
- Gog (1931).
- La Scala di Giacobbe (1932).
- Firenze (1932).
- Il Sacco dell'Orco (1933).
- Dante Vivo (1933).
- Ardengo Soffici (1933).
- La Pietra Infernale (1934).
- Grandezze di Carducci (1935).
- I Testimoni della Passione (1937).
- Storia della Letteratura Italiana (1937).
- Italia Mia (1939).
- Figure Umane (1940).
- Medardo Rosso (1940).
- La Corona d'Argento (1941).
- Mostra Personale (1941).
- Prose di Cattolici Italiani d'Ogni Secolo (with Giuseppe De Luca, 1941).
- L'Imitazione del Padre. Saggi sul Rinascimento (1942).
- Racconti di Gioventù (1943).
- Cielo e Terra (1943).
- Foglie della Foresta (1946).
- Lettere agli Uomini di Papa Celestino VI (1946).
- Primo Conti (1947).
- Santi e Poeti (1948).
- Passato Remoto (1948).
- Vita di Michelangiolo (1949).
- Le Pazzie del Poeta (1950).
- Firenze Fiore del Mondo (with Ardengo Soffici, Piero Bargellini and Spadolini, 1950).
- Il Libro Nero (1951).
- Il Diavolo (1953).
- Il Bel Viaggio (with Enzo Palmeri, 1954).
- Concerto Fantastico (1954).
- Strane Storie (1954).
- La Spia del Mondo (1955).
- La Loggia dei Busti (1955).
- Le Felicità dell'Infelice (1956).
Ölümünden Sonra Yayınlanan
- L'Aurora della Letteratura Italiana: Da Jacopone da Todi a Franco Sacchetti (1956).
- Il Muro dei Gelsomini: Ricordi di Fanciullezza (1957).
- Giudizio Universale (1957).
- La Seconda Nascita (1958).
- Dichiarazione al Tipografo (1958).
- Città Felicità (1960).
- Diario (1962).
- Schegge (Articles published in Corriere della Sera, 1971).
- Rapporto sugli Uomini (1978).
Türkçe'ye Çevirilen Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gog
- Bitik Adam
- Düşsel Konçerto I
- Düşsel Konçerto II
- Kaçan Ayna
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1881 doğumlular
- Floransa doğumlu gazeteciler
- 1956'da ölenler
- Floransa'da ölenler
- Floransa doğumlu roman yazarları
- 20. yüzyıl İtalyan roman yazarları
- 20. yüzyıl İtalyan şairleri
- 20. yüzyıl deneme yazarları
- İtalyan biyografi yazarları
- İtalyan anı yazarları
- İtalyan edebiyat eleştirmenleri
- İtalyan erkek gazeteciler
- İtalyan erkek şairler
- İtalyan erkek kurgu dışı yazarları
- Katolikliğe dönenler
- İtalyan Fransiskenler
- Roma Katolik yazarlar
- Roma Katolik şairler
- Fütürist yazarlar
- İtalyan Fütürizmi
