George Grosz
| George Grosz | |
|---|---|
.jpg) Ressamın Berlin'deki mezartaşı | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum adı | Georg Ehrenfried Groß |
| Doğum | 26 Temmuz 1893 Berlin, Almanya |
| Ölüm | 6 Temmuz 1959 (65 yaşında) |
| Uyruk | Alman, Amerikalı |
| Alanı | Resim, Çizim |
George Grosz (26 Temmuz 1893 – 6 Temmuz 1959), 1920'lerde Berlin'deki yaşamı karikatürize ettiği resimleriyle tanınan Alman asıllı Amerikalı ressam. Weimar Cumhuriyeti sırasında Berlin'deki Dada akımının önemli üyelerinden ve Yeni Nesnellik (Die Neue Sachlichkeit) akımının kurucularındandır. Sanatçı, 1933 yılında ABD'ye göç etmiştir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]George Grosz, Georg Ehrenfried Groß olarak Berlin'de dünyaya geldi. 1916 yılında Amerika'ya karşı duyduğu romantik hayranlığı sebebiyl ismini George Grosz olarak değiştirdi.[1] Bu değişiklikte sanatçının önceki yıllarda okuduğu ve ölene kadar etkisi altında kaldığı James Fenimore Cooper, Bret Harte ve Karl May kitaplarının rolü büyüktür.[2] Grosz'un sanatçı arkadaşı ve ortağı Helmut Herzfeld de aynı günlerde ismini John Heartfield olarak değiştirmişti.
Grosz, Doğu Pomeranya'da bir kasaba olan Stolp'ta büyüdü.[3] Babasının 1901 yılındaki vefatından sonra annesi kasabanın süvari ofisi sofrasının işletmecisi olmuştu.[4][5] 1914 yılında Grosz gönüllü olarak askere yazıldı. Birçok diğer sanatçı gibi I. Dünya Savaşı'nı "tüm savaşları sona erdirecek savaş" olarak görüyordu. Fakat kısa bir süre sonra gözleri açılan ressam 1915 yılında hastaneye yatırıldıktan sonra görevinden alındı. Ocak 1917'de tekrar göreve çağrıldı. Aynı senenin Mayıs ayında ise temelli olarak orduya uygun olmadığına karar verildi.[6]
Ressam, Ocak 1919'da Spartaküs ayaklanması sırasında tutuklandı fakat sahte kimlik belgeleriyle kaçmayı başardı. Aynı yıl Alman Komünist Partisi'ne katıldı. 1921 yılında Reichswehr'e zarar vermekle suçlandı ve 300 Mark para cezasıyla cezalandırıldı. Ayrıca, Alman toplumu üzerine yazdığı Gott mit uns taşlama yazıları da yok edildi. Beş ay Rusya'da kaldıktan ve Lenin ve Troçki ile tanıştıktan sonra Komünist Parti'den 1922 yılında ayrıldı. Ayrılığına sebep olarak diktatör otoritelerin her türlüsüne karşı olmasını gösterdi.
Nazi karşıtı olan Grosz, Hitler iktidara gelmeden bir sene önce 1932 yılında ülkeyi terk etti. 1932 yazında Art Students League of New York'ta ders vermesi için davet edilmişti. Ressam, 1955 yılına kadar ders vermeye devam etti. 1938 yılında ise ABD vatandaşlığına geçti.
Grosz, Amerika'da yeni bir başlangıç yapmaya karar verdi ve tarzını tamamen değiştirdi.[7] Her sene bir sergi açtı. 1946'da ise otobiyografisi A Little Yes and a Big No yayınlandı. 1950 yılında evinde özel bir sanat okulu açtı. Ayrıca, Des Moines Sanat Merkezi'nde çalıştı. 1954 yılında, American Academy of Arts and Letters'a seçildi. ABD vatandaşı olarak döndüğü Berlin'de 6 Temmuz 1959'da içkili bir akşamdan sonra merdivenden düşerek öldü.[8]
1960'ta, Grosz'la ilgili bir kısa film olan George Grosz' Interregnum Oscar adayı oldu. 2002'de çekilen ve Hitler'in gençliğini anlatan Max isimli sinema filminde ise Grosz'u Kevin McKidd canlandırdı.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Grosz ilk yağlı boya çalışmalarını 1912'de hala bir öğrenciyken yapmış olsa da,[9] bugün bilinen ilk çalışmaları 1916 tarihine aittir.[10] 1914 yılındaki eserlerinde dışavurumculuk ve fütürizm'den etkilenen ressam, ayrıca popüler çizimlerin, graffitinin ve çocuk çizimlerinin etkisi altındaydı.[11] Şehir (1916-1917) modern yaşamı betimlediği ilk tablosu oldu.[12] Bunu, Patlama (1917), Metropolis ve Cenaze (1918) isimli eserleri takip etti.
Çoğunlukla mürekkep ve bazen de suluboya kullandığı çizimleri, Berlin'e ve 1920'lerin Weimar Cumhuriyeti'ne dairdi. Şişman işadamları, yaralı askerler, hayat kadınları, seks suçları ve grup seks gibi konularda sık sık çiziyordu. Eserleri arasında absürt olanlar da vardı (Mutsuz Mucit August Dayı'yı Hatırla gibi).[13] Ayrıca, birkaç erotik sanat eseri de yaratmıştı.[14]
ABD'ye göç ettikten sonra geçmiş çalışmalarını ve karikatürü reddetti.[15] Şehir temasını da terk ederek nü ve suluboya manzara tabloları çizmeye başladı. Otobiyografisinde konuyla ilgili: "Almanya'da buz tutmuş olan yöntemlerim burada Amerika'da eridi ve resim yapmayı yeniden keşfettim."[16] 1920'lerin sonlarına doğru stilinde yumuşama fark ediliyordu fakat Grosz'un Amerika'daki çalışmaları duygusal romantizme kaydı.[17]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Grosz, George (1946). A Little Yes and a Big No. New York: The Dial Press.
- Kranzfelder, Ivo (2005). George Grosz. Köln: Benedikt Taschen. ISBN 3-8228-0891-1
- Michalski, Sergiusz (1994). New Objectivity. Köln: Benedikt Taschen. ISBN 3-8228-9650-0
- Sabarsky, Serge, editor (1985). George Grosz: The Berlin Years. New York: Rizzoli. ISBN 0-8478-0668-5
- Schmied, Wieland (1978). Neue Sachlichkeit and German Realism of the Twenties. London: Arts Council of Great Britain. ISBN 0-7287-0184-7
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sabarsky 1985, sayfa 250.
- ^ Schmied 1978, sayfa 29.
- ^ "munzinger.de". 26 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009.
- ^ henze-ketterer.ch'deki biyografisi[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "zeit.de". 13 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2009.
- ^ Sabarsky 1985, sayfa 26.
- ^ Grosz 1946, sayfa 301–302.
- ^ Kranzfelder 2005, sayfa 90-93.
- ^ Kranzfelder 2005, sayfa 92.
- ^ Kranzfelder 2005, sayfa 21.
- ^ Kranzfelder 2005, sayfa 15.
- ^ Kranzfelder 2005, sayfa 22.
- ^ centrepompidou.fr. "Mutsuz Mucit August Dayı'yı Hatırla". 16 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2008.
- ^ AMEA/World Museum of Erotic Art. "George Grosz erotic artwork". 1 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2008.
- ^ Grosz 1946, sayfa 276.
- ^ Grosz 1946, sayfa 270.
- ^ Michalsky 1994, sayfa 35-36.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- - Ten Dreams Galleries'de Grosz13 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- - TATE ETC. dergisinin Bahar 2007 sayısında Mario Vargas Llosa'nın ressamla ilgili yazısı
