Felsik
Felsik nispeten feldispat ve kuvars minerallerince zengin olan magmatik kayaçları adlandırmak için kullanılır.[1] Silikon, oksijen, alüminyum, sodyum ve potasyum gibi açık renkli elementlerce zengin silikat mineralleri, magma ve magmatik kayaçları adlandırmak için jeolojide kullanılan bir terimdir.
Genellikle açık renkte olup özgül ağırlıkları 3'ten azdır. En yaygın felsik kayaç granittir, fakat diğerleri kuvars, muskovit, ortoklaz ve sodyumca zengin plajioklaz feldspatlar içerir. Kimyasal bakımdan, felsik kayaçlar mafik kayaçlardan kayaç yelpazesinin diğer tarafında kalır.
"Felsik" terimi feldispat" ve "silika" kelimelerinin ilk hecelerinden oluşturulmuştur. Almanca "kaya" anlamındaki Fels ve "kayalık" anlamına gelen Felsig sözcükleri tamamen tesadüf eseri felsik sözcüğü ile benzeşirken, anlamı "saha" olan Almanca Feld sözcüğünü içeren Feldspat terimi Almancadan ödünç alınmıştır.[2]
Felsik kayaçların sınıflandırılması
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir kayacın felsik olarak sınıflandırılması için genellikle %75'ten fazla kuvars, ortoklas ve plejioklas olarak adlandırılan felsik mineraller içermelidir. %90'dan fazla felsik mineral içeren kayaçlar 'açık renkli' anlamında lökokratik olarak da adlandırılır.
Kayaç dokusu nitekim felsik bir kayacın temel adını belirler.
| Kayaç Dokusu | Felsik Kayaç Adı |
|---|---|
| Pegmatitik | Granit pegmatit |
| İri taneli (faneritik) | Granit |
| İri taneli ve porfiritik | Porfiritik granit |
| İnce taneli (afanitik) | Riyolit |
| İnce taneli ve porfiritik | Porfiritik riyolit |
| Piroklastik | Riyolitik tüf ya da breş |
| Vesiküler | Pümis |
| Bademsi doku | YOK |
| Camsı doku | Obsidiyen veya porsellanit |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Marshak, Stephen, 2009, Essentials of Geology, W. W. Norton & Company, 3rd ed. ISBN 978-0393196566
- ^ feldspar 14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Harper, Douglas, Online Ethimology Dictionary