Fırfır
Fırfır, en az bir parçası dönen ve onu sağa sola çeviren iki ipten oluşan bir oyuncak.
İplerin iki ucundan çekip salıvererek ortadaki parçanın hızla ileri geri dönen hareketlerle ipleri birbirine sarmasını ve "fırrr" "fırrr" diye ses çıkarmasını sağlayacak şekilde oynanır.
Fırfır iplerin gerilme gevşeme hareketlerini dönme salınımlarına çevirir.
- Sarmallarda depolanan enerjiyi ve oluşan topolojik olanakla ipleri çeken kuvveti salınımın ilk yarısında dönme hareketine çevirir.
- İkinci yarısında ise az gevşetilen ipleri birbirine ters yönde sararak tekrar geri hareket için hazırlar.
- Düğmeden fırfır : İki deliğinden bir ip halkanın iki karşı kenarının geçtiği irice düğme
Bir başka çeşit fırfır eksene sarılı ipin çekilmesiyle dönmeye başlar, devamında ipi ters yönde eksen etrafına tekrar sarar.
- Cevizden fırfır : eksen çubuğu, elle tutulan bir boş cevizin içinde sarılı ipi çekince kolayca döner, öbür ceviz ağırdır ve eksenle döner) bu prensiple çalışır.
- Yoyo : ip sarılı eksenin iki tarafına sabit çift teker) bu prensiple çalışır; Elden düşerken dönmeye başlar, en aşağıdayken en hızlı döner, devamen öbür yönde sararak yukarı, yani geri gelir
- Bamboo-copter : Çinde geleneksel Kamış helikopter oyuncağı da bu prensiple çalışır; İpleri çekince pervane uçar gider, bir sonraki sefer için ipler tekrar sarılmalı, pervane yerine konulmalıdır.
- pompalamalı burgu : Taş devrinde veya eskimolarca kullanıldığı varsayılan ve alt ucunun sürtünmesi ile ateş yakmak, delik açmak gibi işlere yarayan "pompalamalı burgu" da fırfır prensibi ile çalışır
-
Yoyo -
Bamboo-copter -
Pompalamalı burgu
