Doğu Akdeniz Gaz Forumu
Doğu Akdeniz Gaz Forumu | |
|---|---|
 Doğu Akdeniz Gaz Forumu ülkeleri haritası | |
| Yönetim merkezi |
|
| Tür | Uluslararası kuruluş |
| Üyelik |
2 gözlemci 1 durumu belirsiz |
| Kuruluşu | 22 Eylül 2020 |
Doğu Akdeniz Gaz Forumu (DAGF) - (İngilizce: East Mediterranean Gas Forum - EMGF), aynı zamanda EastMed Gaz Forumu veya kısaca EastMed olarak da bilinir.[1] DAGF, Fransa, Filistin Özerk Yönetimi, İsrail, İtalya, Kıbrıs Cumhuriyeti, Mısır, Ürdün ve Yunanistan tarafından kurulan uluslararası bir örgüttür. Gayrıresmi olarak 2019 yılında kurulmuş[2] olan forumun resmi tüzüğü Eylül 2020’de imzalanmıştır.[3] DAGF tüzüğü 9 Mart 2021’de resmi olarak yürürlüğe girmiştir.[2][4] Örgütün merkezi Mısır’ın Kahire şehrinde bulunmaktadır.[5]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Başlangıçta oluşturulan bu blok, Mısır, Kıbrıs Cumhuriyeti, İsrail ve Yunanistan’ın gayriresmi bir forumu olarak faaliyet göstermekteydi. Total S.A., Eni, Novatek ve Exxon gibi büyük şirketler, bu ülkelerle doğal gaz arama ve üretim anlaşmaları imzalamıştır.[6][7]
22 Eylül 2020’de üye ülkeler, yeni bir hükümetlerarası örgüt oluşturmak amacıyla resmi bir tüzük imzalamıştır.[3] Bunu takiben Fransa, foruma üye olarak katılmak isterken, Avrupa Birliği ve Birleşik Arap Emirlikleri kalıcı gözlemci olarak katılmak istemiştir.[8][9] 9 Mart 2021’de Fransa’nın DAGF üyeliği onaylanmış; Birleşik Arap Emirlikleri’nin üyeliği ise Kahire, Mısır’da düzenlenen DAGF Bakanlar Konferansı’nda Filistin Özerk Yönetimi tarafından veto edilmiştir.[10][11] Lübnan, foruma davet edilmiş ancak İsrail’in katılımı nedeniyle teklifi reddetmiştir.[12] Örgüt ayrıca 9 Mart 2021’de tüzüğünün resmi olarak yürürlüğe girdiğini duyurmuştur.[2]
15 Haziran 2022’de DAGF’de, AB, Mısır ve İsrail arasında, AB’nin Rusya’ya olan doğal gaz bağımlılığını azaltmak amacıyla bir anlaşmaya varıldığı açıklanmıştır. 2021’de AB’nin gaz ihtiyacının yaklaşık %40’ını karşılayan Rusya’ya bağımlılığı azaltmayı hedefleyen bu anlaşmaya göre, İsrail’den sağlanan gaz, Mısır’ın Akdeniz kıyısındaki LNG terminaline boru hattıyla taşınacak ve ardından tankerlere yüklenerek Avrupa’ya sevk edilecektir.[13] Bu açıklamanın Aynı gün, Rusya’nın Avrupa’ya ihracatını kesmesi, “Kahire’de imzalanan anlaşmaya duyulan memnuniyetsizliğin bir göstergesi” olarak yorumlanmıştır.[14] AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, anlaşmanın bir teşviki olarak, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle tahıl sıkıntısı yaşayan Mısır’a 104 milyon dolarlık gıda yardımı ve önümüzdeki yıllarda bölgedeki “tarım, beslenme, su ve sanitasyon programları” için 3 milyar euro taahhüt etmiştir.[15] AB’nin yeni politikası, 2030’dan önce Rus fosil yakıtlarından tamamen bağımsız olmayı hedeflemektedir.[16] Anlaşmada konu edilen “beyaz gaz” yer altı yataklarında bulunan ve hidrolik kırılma (fracking) yöntemiyle elde edilen bir gaz türüdür.[16]
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Energy diplomacy in the eastern Mediterranean – DW – 10/08/2020". dw.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ a b c "East Mediterranean Gas Forum's statute comes into effect as ministers meet in Cairo - Economy - Business". Ahram Online. Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ a b Staff, Reuters. "-East Mediterranean states formally establish Egypt-based gas forum". Reuters. Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "East Mediterranean Gas Forum formally established with headquarters in Egypt". Ahram Online (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "Verso un'OPEC del gas mediterraneo?". ISPI (İtalyanca). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ Fang, Steve Horn, Lee (6 Şubat 2020). "Congress Quietly Adopts Exxon Mobil-Backed Law Promoting New Gas Pipeline, Arms to Cyprus". The Intercept (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "Will EastMed gas fuel tensions? – DW – 06/24/2019". dw.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ Staff, Reuters. "France asks to join Eastern Mediterranean Gas Forum". U.S. (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ Newsroom (17 Aralık 2020). "UAE joins East Mediterranean Gas Forum | eKathimerini.com". www.ekathimerini.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ Capital.gr. "Η Γαλλία νέο μέλος του East Med Gas Forum". Capital.gr (Yunanca). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "Palestine vetoes UAE membership in EastMed Gas Forum". anews (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "Involving Lebanon in the Eastern Mediterranean Gas Forum". Mitvim. Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ "In landmark deal signed in Cairo, Israel to export natural gas, via Egypt, to Europe".
- ^ "EU, Egypt, Israel Agree to Export Israeli Liquified Natural Gas to Europe".
- ^ "EU signs gas deal with Egypt, Israel to end 'dependency' on Russia". France 24 (İngilizce). 15 Haziran 2022. Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.
- ^ a b "EU, Egypt, Israel sign gas deal to curb dependence on Russia – DW – 06/15/2022". dw.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025.