CD çalar

Taşınabilir CD çalar

CD çalar, CD üzerine kaydedilmiş sayısal (İngilizce: digital) müzik verilerini okuyarak bunları örneksele (İngilizce: analog) çeviren ve yükselticiye aktaran cihaz. Bir müzik setinin parçası olabileceği gibi sadece bu görevi üstlenmiş tek cihaz (İngilizce: deck) olarak da üretilmektedir.

Bileşenleri

• Kasa, dışarıdan istenmeyen gürültüleri almaması için özel maddeler ile kaplanmış, alt kısmında titreşim önleyici ayaklar bulunan parçadır. Üst düzey cihazlarda özellikle ayaklar hem cihazın içindeki titreşimin azaltılması hem de dışarıdan gelebilecek titreşimin cihaz içerisinde sese olumsuz etki yapmamasına yönelik farklı maddeler kullanılarak üretilirler. Kauçuk ve plastik bazlı özel maddeler olabileceği gibi, özel metal sivri ayaklar da kullanılmaktadır.
• Çekmece, CD'yi cihazın içerisine alan özel bölmelerdir. Basit CD çalarlarda plastik kullanılırken pahalı cihazlarda alüminyum gibi farklı metallerden özel mekanizmalar geliştirilmiştir. Ayrıca, bazı üreticiler üstten yüklemeli mekanizmalarında ayrıca bir kilitleme sistemi kullanarak istenmeyen titreşimleri yok etmeye uğraşmaktadırlar. TEAC firmasının geliştirdiği VRDS sistemi bu tür çekmecelere örnek gösterilebilir.
• Motor ve göz sistemi, CD üzerindeki verilerin okunmasına yardımcı olan özel lazer ışını demetinin hareketini sağlayan mekanizma. CD'nin bağlı olduğu milin çevrilmesi de başka bir motor mekanizması tarafından gerçekleştirilir. Tüm bu mekanizmalara elektrik, transformatörler vasıtası ile sağlanmaktadır. Üst düzey cihazlarda bu elektriksel yapı ayrıca izole edilir, mekanizmalara da titreşim önleyici eklemeler uygulanır.
• Dijital-analog çevrim katı, CD çaların en önemli parçalarından biridir. CD üzerindeki veri amplifikatöre aktarılmadan önce mutlaka analoğa çevirilmelidir. Bu kat bu işlemi gerçekleştirmektedir. Şu an 24 bitlik özel çeviriciler kullanılarak ses kalitesinde önemli artışlar sağlanmıştır. Burada analoğa çevrilen veriler, farklı kablolama teknikleri ile amplifikatöre aktarılır. Bugün için çoğunlukla kullanılan çıkış tipleri RCA, toslink ve optik çıkışlardır.

Farklı uygulamalar

• Çıkış katında sesin bir ölçüde farklılaştırılması için lambalı çıkış katları kullanılmaya başlanmıştır. Çıkış katında sinyaller amplifikatöre ulaşmadan lambalardan geçirilerek seste değişiklikler yapılabilir. Son yıllarda sıklıkla uygulanmaya başlanmıştır.
• Dijital-analog çevrimi esnasında belirli bir anda belirli bir sinyalin çevrimi gerekmekte, fakat şu an kullanılan teknolojilerde bu zamanlamada hatalar oluşabilmektedir. Bu yüzden, "dış saat düzenleyici" adı verilen özel zamanlama üniteleri kullanılarak zamanlama hatalarının önüne geçilmeye çalışılmaktadır. Oldukça pahalı ama etkili bir yöntem olsa da, sadece belirli üreticiler tarafından kullanılabilen bir çözümdür.
• Mekanik ve elektronik kısım ile dijital-analog çeviricinin ayrılması. Bu uygulamada harici bir CD transport ünitesi ve gene harici bir D.A.C. ünitesi kullanılarak farklı özellikteki parçaların birbirine olumsuz etkileri önlenmeye çalışılmaktadır. Bunlara ayrıca bir dış saat oluşturucu da bağlanabilmektedir. Şu an en iyi sesi veren CD çalarlar bu şekilde üretilse de, en yüksek maliyetli çözüm olduğundan yaygınlaşmamış ve sadece özel uygulamalarda kullanılabilmektedir.

Dış bağlantılar

• VRDS mekanizması 27 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)