Brahmanizm
Brahmanizm, M.Ö. 2000 öncesi Brahmanların kurduğu bir din.[1]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Brahmanizm'in kutsal metinleri Brahmanalarla Upanişadlardır. Upanishadlar, M.Ö. 600 ile 500 yılları arasında meydana getirilmişlerdir. Atman ile Brahman'ın özdeş olduğunu, insandaki ve güneşteki ruhun bir ve aynı şey olduğunu ve Tanrı' nın görünen her şeyin ta kendisi olduğunu anlatır. Brahmanizm'in ana tezleri bu terimlerden oluşur. Kainatın temel özü olan Brahman ile insanların derin benlikleri olan Atman'ın özdeşliği; daha önceki davranışların semeresi olan Karman ve buna bağlı olarak ruh göçü ya da tekrar tekrar doğuş zinciri anlamına gelen Samsara gibi terimleri anlatır. Animizm'den ölülerin sonradan yaşadıkları fikrini alıp muhafaza etmekle beraber, aynı varlık tarafından birbirini sonsuz şekilde takip eden hayatlar yaşanabileceğini kabul etmemektedir. Günümüzdeki Brahmanizm anlayışına göre, bu durumun tersi, yaratıkların sayısındaki düzenin önceki yaşamlardaki insan ve hayvan hayatlarının muhteva ve düzenine bağlı olduğu anlatılmaktadır. Her bir yaşamın, daha önceki bir yaşama göre olduğu zorunluluğu getirilmiştir ve buna "Karman" adı verilir.[2][3]
Buna benzer görüşler Hinduizm'de de yer almaktadır.[4][5] Ruhun defalarca bedenlenişine olan inancın Hindistan'da ne derecede yaygın olduğunu, XI. yüzyılda Hindistan'ı ziyaret etmiş olan Birûni, "İçten gelerek söylenen şehadet kelimesi Müslümanların özelliği olduğu gibi, tanrı üçlemesi Hristiyanların, Cumartesi gününe hürmet ise Yahudilerin alametidir. Aynı şekilde Ruhgöçü de Hint dininin nişanıdır. Buna inanmayan o topluluktan değildir." sözleriyle aktarır.[kaynak belirtilmeli]
Kuralları
[değiştir | kaynağı değiştir]Az veya çok iyi bir hayat sürmüş olunduğuna göre, ölümden sonra da az veya çok yüksek bir hayata kavuşulur. Yani, yeni bir bedene giriş, daha önceki hal ve gidişimize bağlı olan bir durumdur. Böylece din düşüncesi, ahlakın da özü haline gelmektedir; insanın yaptıklarının iyi veya kötü oluşunun mükafatı veya cezası, sonradan daha iyi ya da daha kötü bir bedene giriş şeklinde ortaya çıkmaktadır.[6][7]
Fakat yeniden doğmak "dünyanın ıstırabına" yeniden ortak olmak demektir. Hayatın böyle ebediyen yeniden başlayışı, ıstırapların da ebediyen yeniden başlayışı demektir. İnsan, Atman'la Brahman'ın tıpkılığına inandığı anda, arzu da sönecektir. İşte bu, bilgi yoluyla erişilen kurtuluştur.[8][9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Brahmanism[ölü/kırık bağlantı], Britannica, Erişim tarihi: 5 Kasım 2016.
- ^ D Chatterjee (2015), Diversity and Development: An Anthropological Perspective, Editor: R Ray, The Asiatic Society, Kolkata.
- ^ A. L. Herman (1991). A Brief Introduction to Hinduism: Religion, Philosophy, and Ways of Liberation 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Westview Press. ISBN 978-0-8133-8110-7.
- ^ Monier Monier-Williams (1891). Brāhmanism and Hindūism: Or, Religious Thought and Life in India, as Based on the Veda and Other Sacred Books of the Hindūs 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. J. Murray.
- ^ Julius Lipner (2012). Hindus: Their Religious Beliefs and Practices 6 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Routledge. ISBN 978-1-135-24061-5.
- ^ Roy W. Perrett (1998). Hindu Ethics: A Philosophical Study. University of Hawaii Press. pp. 53–54. ISBN 978-0-8248-2085-5.;
- ^ Bruce M. Sullivan (2001). The A to Z of Hinduism. Rowman & Littlefield. p. 137. ISBN 978-0-8108-4070-6.
- ^ James Lochtefeld, Brahman, The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing. ISBN 978-0823931798
- ^ Jacques Maritain; E. I. Watkin (2005). An Introduction to Philosophy. Rowman & Littlefield. ISBN 978-0-7425-5053-7.
