Betonarme

Betonarme, betonun çelik (donatı) kullanılmak suretiyle güçlendirilerek imal edilen yapı malzemesinin ismidir.[1] Türkçeye Fransızcadan geçmiş bir mühendislik terimidir. Kelimenin Fransızca orijinali olan 'béton armé' kelimesi güçlendirilmiş beton anlamındadır.[2]
Yapıda kullanılan betonarme elemanlar (kolon, kiriş, döşeme vb.) birtakım gerilmelere maruz kalırlar. Bunlar genel olarak basınç, çekme, kesme ve burulma etkileridir. Davranış itibarıyla gevrek olan beton, sünek çelik ile güçlendirilerek kompozit bir yapı malzemesi olan betonarme elde edilir. Bu güçlendirme ile açıklıkların daha küçük kesitlerle geçilmesi olanaklı olmuştur. Elemana yerleştirilen çeliğe sonradan veya önceden gerilme verilerek öngerilmeli/ardçekmeli beton elde edilir. Betonarme yapı elemanında bulunan beton ve çelik birlikte bu gerilmelere karşı koyarlar. Bu esnada beton, daha çok basınç gerilmelerini karşılar, çelik ise daha çok çekme gerilmelerini karşılar.
Tasarım Kuralları
[değiştir | kaynağı değiştir]Paspayı
[değiştir | kaynağı değiştir]Paspayı (beton örtü tabakası), betonarme elemanlarda donatının dış yüzeyi ile betonun en dış yüzeyi arasında kalan mesafedir. Paspayının temel görevi, demir donatıları dış ortam etkilerinden (nem, yağmur, kimyasallar) koruyarak korozyon oluşumunu engellemek ve yapının yangın dayanımını artırmaktır. Ayrıca beton ile çelik arasındaki aderansın (kenetlenme) sağlanması için de hayati öneme sahiptir. Gerekli minimum paspayı kalınlığı, yapının maruz kalacağı çevresel etki sınıfına göre TS 500 ve benzeri yönetmeliklerde belirtilir.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Türkçe Bilim Terimleri Sözlüğü[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Kaliç, Sabri (2006). Ortak Kültür Kavramları Sözlüğü. İstanbul: 3F Yayınevi. s. 51. ISBN 9944-997-12-9.
- ^ Celep, Zekai (2014). Betonarme Yapılar. Beta Basım Yayım. ISBN 978-6053330689
|isbn=değerini kontrol edin: checksum (yardım).
| İnşaat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Malzeme ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |