Baga (Göktürk Kağanı)
Baga Kağan(Ch'u-lo-hou),Pinyin:葉護可汗, Sasanilerce Šāwa/Sāva/Sāba,[1] Yabghu Qaghan-Magha Qaghan.[2] 587- 588 tarihleri arasında kağanlık yapan Doğu Göktürk Kağanlığı hükümdarıdır.
Kardeşi İşbara Kağan ölmeden önce yabguluk görevinde bulunan Ch'u-lo-hou'yu Doğu Göktürk tahtına vasiyet etti. İşbara Kağan'ın ölümü üzerine tahta geçen Ch'u-lo-hou, yabgu unvanını bırakarak Baga (Mo-ho) Kağan adını aldı. Yeni kağan da siyasi olarak Çin'in üstünlüğünü kabul etti ve elçi göndererek bağlılığını bildirdi.[3]
Baga Kağan, 582 yılından beri devlet içerisinde karışıklığa sebep olan ve yıllarca süren iç savaşlarla devletin gücünü zayıflatan Apa Kağan'ı ortadan kaldırmak istedi ve izin istediği Sui imparatorunun onayını alarak batıya, Apa'nın bulunduğu yere hücum ederek onu canlı ele geçirdi. Ele geçirilen Apa'nın öldürülmesi için Sui imparatorundan izin istenmiş ancak Çin'in çıkarlarını düşünen imparator Apa'yı öldürtmemiştir.[3] Baga Kağan 589 yılında batıya doğru sefere çıktı. Bu sefer sırasında yapılan bir savaşta alnından okla vurularak öldü. Bazı kaynaklarda Apa tehlikesini kaldıran Baga Kağan'ın Tarduş Kağan'ı yenerek devletin birliğini tekrar sağlamak üzere Batı Göktürk Devleti'ne sefer düzenleyip Tarduş Kağan'ın ordusu tarafından yenilgiye uğratılarak öldürüldüğü,[3][4] bazı kaynaklarda ise Sasani İmparatorluğu üzerine sefere çıkıldığı ve bu seferde yapılan savaşta ünlü Sasani generali Behrâm-ı Çûbîn tarafından öldürüldüğü yazılmaktadır.[1] Ancak Baga Kağan'ın 587/588 kışında öldüğü[5] ve Behram Çubin'in Türklerle yaptığı savaşın 589 Ağustosunda olduğunu[6] hesaba kattığımızda, Baga Kağan'ın Behram Çubin tarafından değil, Tardu Kağan tarafından öldürüldüğü çok açıktır. Buna göre Sasanilerin Sava Şah diye hitap ettiği kişi, Tardu Kağan'ın küçük oğlu Yang-su Tegin'den başkası değildir.[6][7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Shahbazi, A. Sh. "BAHRĀM (2), (Section vii. Bahrām VI Čōbīn)". Encyclopædia Iranica. 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ Aspects of the relationship between the ancient Turks and Sogdians 25 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Takashi Ôsawa
- ^ a b c Göktürkler I-II-III, 3 cilt bir arada 1. Baskı, sf: 48,49 Türk Tarih Kurumu Yayınları-2012, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl
- ^ Lev Gumilev, Eski Türkler. s. 152-153.
- ^ Lev Gumilev, Eski Türkler. s. 152.
- ^ a b Lev Gumilev, Eski Türkler. s. 165.
- ^ Larissa Baratova: "Turkish Khaganate in Central Asia (600-800 AD) Turks C. II, p. 90.
 | Türk tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |