Ariaramnes

Ariaramnes
Ariaramnes
Parsa kralı (muhtemelen)
	Behistun Yazıtı'nda I. Darius'a göre Ariaramnes’in Ahameniş soyundaki konumu.
Çocuk(lar)ı	Arsames
Hanedan	Ahameniş
Babası	Teispes (muhtemelen)

Ariaramnes (Eski Farsça: 𐎠𐎼𐎡𐎹𐎠𐎼𐎶𐎴^[1] Ariyāramna;^[2] "Arya'nın barışı") II. Kiros'un büyük amcası ve I. Darius'un büyük büyükbabası ve muhtemelen Perslerin antik merkez krallığı olan Persis'in kralıydı.^[3] Ariaramnes büyük olasılıkla Anşan kralı I. Kiros'un kardeşi ve Teispes'in oğluydu, ancak bu kesin olarak bilinmemektedir. Her durumda, Ahameniş Hanedanı'nın bir üyesiydi. Behistun Yazıtı'nın da desteklediği üzere, I. Kiros ve onun oğlu I. Kambises ile aynı dönemde hüküm süren ayrı bir Ahameniş kolunun ilk kralıydı. I. Darius'un büyükbabası olarak bu soy hattı nihayetinde hanedanın tamamını bünyesine katmış ve Pers İmparatorluğu'na egemen olmuştur.

Hamadan Tableti

20. yüzyılın ilk yarısında, Ariaramnes ile ilgili iki altın tablet Ekbatan'da (günümüzde Hemedan) bulunmuştur. Bu tabletlerin, Ariaramnes ve oğlu Arsames'in hükümdarlık dönemlerini belgelediği ve Eski Farsça olarak birinci şahıs ağzıyla yazıldığı iddia edilmiştir. Bu belgeler, onun hükümdarlığını ve dolayısıyla Ahameniş hanedanının bu kolunu belgeleyen döneme ait bilinen tek yazılı kanıttır.

Hükümdarlığının bir diğer dolaylı kanıtı ise, daha sonraki dönemden kalan Behistun Yazıtı'dır. Bu yazıtta torunu I. Darius, kendisinden önce sekiz Ahameniş kralının geldiğini belirtir — dolayısıyla, burada Ariaramnes'in de bir kral olarak sayıldığı anlaşılmaktadır.

İngilizce adı, Latince aracılığıyla Yunanca Grekçe: Ἀριαράμνης (Ariarámnēs) biçiminden türetilmiştir. Modern Farsçadaki yazımı ise اریارمنه şeklindedir.^[4]

Kaynakça

Özel

^ Akbarzadeh & Yahyanezhad 2006, s. 56.
^ Kent 2005, s. 393.
^ Shahbazi, A. Sh. (1987). "ARIYĀRAMNA". Encyclopaedia Iranica. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.
^ Kent 2005, s. 391.

Genel

Akbarzadeh, D.; Yahyanezhad, A. (2006). The Behistun Inscriptions (Old Persian Texts) (Farsça). Khaneye-Farhikhtagan-e Honarhaye Sonati. ISBN 964-8499-05-5.
Kent, Ronald Grubb (2005). Old Persian: Grammar, Text, Glossary (Farsça). Oryan, S. tarafından çevrildi. Pizhūhishkadah-i Zabān va Gūyish bā hamkārī-i Idārah-i Kull-i Umūr-i Farhangī. ISBN 964-421-045-X.

Dış bağlantılar

livius.org'daki Ariamnes makalesi

[FOOTNOTEAkbarzadehYahyanezhad200656-1] Akbarzadeh & Yahyanezhad 2006, s. 56.

[FOOTNOTEKent2005393-2] Kent 2005, s. 393.

[3] Shahbazi, A. Sh. (1987). "ARIYĀRAMNA". Encyclopaedia Iranica. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2020.

[FOOTNOTEKent2005391-4] Kent 2005, s. 391.

[1]

[2]

[3]

[4]

g t d Medya ve Ahameniş hükümdarları
Ahameniş soy ağacı
Medya (MÖ 728–550)	Deioces Fraortis Madyes Siyaksares Astyages
Ahameniş (MÖ 550–330)	Ahameniş Ariaramnes Arsames Teispes I. Kiros I. Kambises II. Kiros II. Kambises Smerdis Gaumata I. Darius I. Serhas I. Artaserhas II. Serhas Sogdianus II. Darius II. Artaserhas III. Artaserhas IV. Artaserhas Arses III. Darius V. Artaserhas Bessus
Eğik yazı doğrudan doğruya tanıklık edilmeyen ve bu nedenle muhtemelen efsanevi olan kralları gösterir.

g t d Ahameniş hükümdarlar
Soy ağacı - Ahameniş Krallığı
Ahameniş İmparatorluğu Kralların kralı	Ahameniş Ariaramnes Arsames Teispes I. Kiros I. Kambises II. Kiros II. Kambises Smerdis Gaumata I. Darius I. Serhas I. Artaserhas II. Serhas Sogdianus II. Darius II. Artaserhas III. Artaserhas IV. Artaserhas Arses III. Darius V. Artaserhas Bessus
Lidya satrapları	Tabalus Mazaris Harpagos Oroetus Bagaeus Otanes Artaphernes I Artaphernes II Pissuthnes Tissaphernes Genç Kiros Tissaphernes Tithraustes Tiribazus Struthas Autophradates Spithridates
Hellespont Frigyası satrapları	Mitrobatis Megabazos Megabatis II. Oebares I. Artabazos I. Farnabazos II. Farnakis II. Farnabazos Ariobarzanis II. Artabazos III. Farnabazos Arsites
Kapadokya satrapları	Datames I. Ariamnis Mithrobuzanes I. Ariarathis
Küçük Asya şehirlerinin Yunan valileri	Miltiades Demaratus Gongylos Eurysthenes Prokles Histiaeus Aristagoras Themistokles Archeptolis Aridolis Amyntas II Philiscus
Likya hanedanları	Kheziga Kybernis Kuprlli Harpagus Teththiweibi Kheriga Kherei Arbinas Artembares Artumpara Mithrapata Perikle
Karya hükümdarları	I. Ligdamis Artemisia Pisindelis II. Ligdamis Adusius (satrap) Ekatomnos Mausolos II. Artemisia Idrieus Ada Piksodaros Orontobates
Makedonya kralları	I. Amintas I. Aleksandros
Sur kralları	Mattan IV Boulomenus Abdemon Evagoras Azemilcus
Sayda kralları	Eshmunazar I Tabnit Queen Amoashtart (regent) Eshmunazar II Bodashtart Yatonmilk Anysos Tetramnestos Baalshillem I Baana Baalshillem II Abdashtart I Tennes Evagoras II Abdashtart II Abdashtart III
Ermenistan satrapları	Artasyrus I. Orontes III. Darius II. Orontes
Mısır satrapları	Aryandes Pherendates Ahameniş Arsames Pherendates II Sabaces Mazaces
Baktriya satrapları	İstaspis Dadarsi Masistes Bessus
Medya satrapları	Hydarnes II. Hydarnes Atropat
Kilikya satrapları	Syennesis III II. Farnabazos Camisares Mazaeus Arsames
Diğer bilinen satraplar	Megabizos, Abrocomas, Belesys (Suriye) Ochus (Hyrcania) Satibarzanes (Aria) Atizyes (Frigya Magna) Phrataphernes (Parthia) Ariobarzanes (Persis) Abulitis (Susiana) Mazaeus (Babil)
Çoğu bölgede Ahameniş hükümdarlarının yerini MÖ 330 civarında Helenistik satraplar ve Helenistik hükümdarlar almıştır.