Arap Sosyalist Hareketi
Arap Sosyalist Hareketi حركة الاشتراكيين العرب | |
|---|---|
| Lider | Ömer Adnan el-Alevi (Şam hizbi) |
| Kurucu | Ekrem el-Havrani |
| Kuruluş tarihi | 5 Ocak 1950 |
| Kapanış tarihi | ? |
| Merkez | Şam, Suriye |
| İdeoloji | Arap sosyalizmi Arap milliyetçiliği Panarabizm Baasçılık (Şam hizbi)[1] Anti-İslamizm (Şam hizbi)[1] |
| Siyasi pozisyon | Sol |
| Ulusal üyelik | Ulusal İlerici Cephe (Şam hizbi) Ulusal Demokratik Miting (Ayyaş fraksiyonu) Demokratik Değişim için Ulusal Koordinasyon Komitesi |
Arap Sosyalist Hareketi (Arapça: حركة الاشتراكيين العرب, romanize: Harakat Al-Ishtirakiyeen Al-'Arab) Arap Sosyalist Partisi olarak da bilinen, Suriye'de 1960'lardan bu yana aynı adı kullanmaya devam eden birkaç fraksiyona bölünmüş bir siyasi partiydi.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Arap Sosyalist Hareketi'nin kökleri 1930'larda Osman el-Hevrani liderliğindeki radikal anti-kapitalist panarap grubu olan "Gençlik Partisi"ne kadar uzanır.[2][1] Parti, daha sonraları 1950'lerde "Arap Sosyalist Partisi" olarak resmen kuruldu ve o andan itibaren Ekrem el-Havrani tarafından yönetildi. Parti 1953'te Baas Partisi ile birleşti[3] ancak 1963'te tekrar geri çekildi.[4] Daha sonra birkaç gruba ayrıldı:
- Şam hizbi olarak bilinen ve Abdulgani Kannut başkanlığındaki bir hizip, 1972'de Baas Partisi liderliğindeki Ulusal İlerici Cephe'ye[3][2] katıldı ve Esad ailesini desteklemeye devam etti. Parti, Suriye ve Lübnan'da aktiftir.[1] Abdulgani Kannut 2001'de öldükten sonra, Ahmed el-Ahmed yeni genel sekreter oldu; onun yönetiminde parti, Suriye İç Savaşı sırasında bile hükûmet yanlısı seyrini sürdürdü.[4] Savaşın sivil ayaklanma aşamasının ortasında, Arap Sosyalist Hareketi'nin Şam şubesi hükûmet yanlısı mitingler düzenledi. Ayaklanma tam bir isyana dönüştüğünde, parti üyeleri hükûmet yanlısı milisler örgütledi. Genel Sekreter Yardımcısı Ömer Adnan el-Alevi, Deyrizor Kuşatması'nın (2014-17) bir bölümü sırasında Ulusal Savunma Kuvvetleri'nin Deyrizor şubesine başkanlık etti ve çatışmalarda yaralandı. El-Alevi daha sonra partinin siyasi ofisinin bir üyesi olan Turki Albu Hamad'a "Kabilelerin Savaşçıları Kuvvetleri" isimli milislerinin kurulmasında yardım etti. Ahmed el-Ahmed 25 Ağustos 2016'da öldü ve 24 Mayıs 2017'de Ömer el-Alevi'nin resmi parti başkanlığına seçilmesine kadar genel sekreterlik makamını boş bıraktı.
- Eski subay Abdulgani Ayyaş (2010'da öldü) tarafından yönetilen bir başka fraksiyon, Ulusal Demokratik Miting ile birlikte muhalefete katıldı.[2]
- Marksistlerin Ekrem el-Bunni liderliğindeki bir fraksiyonu, Esad hükûmeti tarafından bastırılan "Şam Ulusal Demokratik Değişim Ulusal Konseyi Deklarasyonu"nu oluşturdu.[2]
- Başka bir şube de Ulusal Yemin Hareketi adı altında Suriye'de yasal tanınma ve parlamentoda temsil hakkı kazandı.[kaynak belirtilmeli]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "The Arab Socialist Movement: Interview". 4 Şubat 2019. 11 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019.
- ^ a b c d Akram al-Bunni (2013).
- ^ a b Seale 1990.
- ^ a b "Quwat Muqatili al-Asha'ir: Tribal Auxiliary Forces of the Military Intelligence". 2 Nisan 2017. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2017.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- An Analysis of the Syrian Left Realities (PDF). Rosa Luxemburg Foundation. 2013. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021.
- Asad of Syria: The Struggle for the Middle East. University of California Press. 1990. ISBN 0-520-06976-5.
