Anoksik olay - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Ayrıca bakınız
  • 2 Kaynakça

Anoksik olay

  • العربية
  • Bosanski
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • Hausa
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • پښتو
  • Português
  • Simple English
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kırmızı daireler birçok ölü bölgenin konumunu ve boyutunu gösterir. Siyah noktalar bilinmeyen büyüklüklerde ölü bölgeleri göstermektedir. Deniz ölü bölge — deniz canlılarının varlıklarını sürdüremeyecek kadar düşük miktarda çözünmüş oksijen bulunan derin sular —sayıları ve boyutları geçen yarım yüzyılda patlayarak arttı. – NASA Dünya Gözlemevi[1]

Anoksik olay, Dünya okyanuslarının geniş alanlarında çözünmüş oksijenin (O2) tükendiği ve toksik, öksinik (anoksik ve sülfidik) suların oluştuğu bir dönemi tanımlamaktadır.[2] Anoksik olaylar milyonlarca yıldır meydana gelmemiş olsa da, jeolojik kayıtlar geçmişte birçok kez meydana geldiğini göstermektedir. Anoksik olaylar birkaç kitlesel yok oluşla aynı zamana denk gelmiştir ve bunlara katkıda bulunmuş olabilir.[3] Bu kitlesel yok oluşlar arasında jeobiyologların biyostratigrafik tarihlemede tarih belirteci olarak kullandıkları yok oluşlar da bulunmaktadır.[4] Öte yandan, Kretase ortalarından kalma, anoksik olaylara işaret eden ancak kitlesel yok oluşlarla ilişkilendirilmeyen yaygın, çeşitli siyah-şeyl yatakları bulunmaktadır.[5] Birçok jeolog okyanustaki anoksik olayların okyanus hareketlerinin yavaşlamasıyla, iklimsel ısınmayla ve yüksek sera gazı seviyeleriyle güçlü bir şekilde bağlantılı olduğunu düşünmektedir. Araştırmacılar, artan volkanizmayı (CO2 salınımı) “ öksinia için temel dış tetikleyici” olarak ileri sürmüşlerdir.[6][7]

Holosen çağında çiftliklerden ve lağımlardan dolayı besin öğelerinin d

enize salınması gibi insan kaynaklı nedenlerle dünya genelinde nispeten küçük ölçekli ölü bölgeler oluşmuştur. İngiliz okyanus bilimci ve atmosfer bilimci Andrew Watson, tam kapsamlı okyanus anoksisinin gelişmesinin “binlerce yıl” alacağını söylemektedir.[8] Modern iklim değişikliğinin böyle bir olaya yol açabileceği fikri Kump'ın hipotezi olarak da anılmaktadır.[9]

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Meromiktik göl
  • Okyanusların asitlenmesi
  • İklim değişikliği

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Aquatic Dead Zones". earthobservatory.nasa.gov (İngilizce). 17 Temmuz 2010. 8 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2024. 
  2. ^ Timothy W. Lyons; Ariel D. Anbar; Silke Severmann; Clint Scott; Benjamin C. Gill (19 Ocak 2009). "Tracking Euxinia in the Ancient Ocean: A Multiproxy Perspective and Proterozoic Case Study". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. 37 (1). ss. 507-53. Bibcode:2009AREPS..37..507L. doi:10.1146/annurev.earth.36.031207.124233. 
  3. ^ Wignall, Paul B.; Richard J. Twitchett (24 Mayıs 1996). "Oceanic Anoxia and the End Permian Mass Extinction". Science. 5265. 272 (5265). ss. 1155-1158. Bibcode:1996Sci...272.1155W. doi:10.1126/science.272.5265.1155. PMID 8662450. 
  4. ^ Peters, Walters; Modowan K.E. (2005). The Biomarker Guide, Volume 2: Biomarkers and Isotopes in the Petroleum Exploration and Earth History. Cambridge University Press. s. 749. ISBN 978-0-521-83762-0. 
  5. ^ Ohkouchi, Naohiko; Kuroda, Junichiro; Taira, Asahiko (2015). "The origin of Cretaceous black shales: a change in the surface ocean ecosystem and its triggers". Proceedings of the Japan Academy, Series B. 91 (7). ss. 273-291. Bibcode:2015PJAB...91..273O. doi:10.2183/pjab.91.273. PMC 4631894 Özgürce erişilebilir. PMID 26194853. 
  6. ^ Meyer, Katja M.; Kump, Lee R. (2008). "Oceanic Euxinia in Earth History: Causes and Consequences". Annual Review of Earth and Planetary Sciences. Cilt 36. ss. 251-288. Bibcode:2008AREPS..36..251M. doi:10.1146/annurev.earth.36.031207.124256. 
  7. ^ Jurikova, Hana; Gutjahr, Marcus; Wallmann, Klaus; Flögel, Sascha; Liebetrau, Volker; Posenato, Renato; Angiolini, Lucia; Garbelli, Claudio; Brand, Uwe; Wiedenbeck, Michael; Eisenhauer, Anton (November 2020). "Permian–Triassic mass extinction pulses driven by major marine carbon cycle perturbations" (PDF). Nature Geoscience. 13 (11). ss. 745-750. Bibcode:2020NatGe..13..745J. doi:10.1038/s41561-020-00646-4. hdl:11573/1707839. 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)25 Aralık 2024. 
  8. ^ Watson, Andrew J. (23 Aralık 2016). "Oceans on the edge of anoxia". Science. 354 (6319). ss. 1529-1530. Bibcode:2016Sci...354.1529W. doi:10.1126/science.aaj2321. hdl:10871/25100. PMID 28008026. 
  9. ^ "Impact from the Deep". Scientific American. October 2006. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2024. 
  • g
  • t
  • d
İklim değişikliği
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • İklim sistemi
  • İklim değişikliğinin etkileri
  • İklim değişikliğini hafifletme
  • İklim değişikliği adaptasyonu
  • Ülke ve bölgelere göre iklim değişikliği
Sebepler
Genel bakış
  • Son iklim değişikliğinin ilişkilendirilmesi
  • Dünya atmosferindeki karbondioksit
  • Ekstrem olay ilişkilendirmesi
  • Sera etkisi
  • İklim değişikliği konusunda bilimsel fikir birliği
Kaynaklar
  • Sera gazları
    • Karbon hesaplaması
  • Sera gazı emisyonları
    • Tarım
    • Sulak alanlar
  • Fosil yakıt
  • Ormansızlaşma ve iklim değişikliği
  • Arazi kullanımı, arazi kullanım değişikliği ve ormancılık
  • Temsili Konsantrasyon Yolu
  • Paylaşılan Sosyoekonomik Yollar
  • Dünya enerji tüketimi
Tarih
  • İklim değişikliği biliminin tarihi
  • İklim değişikliği siyasetinin tarihi
  • Svante Arrhenius
  • James Hansen
  • Charles David Keeling
  • Birleşmiş Milletler konferansları
  • İklim değişikliğinde yıllar
    • 2019
    • 2020
    • 2021
    • 2022
    • 2023
Etkiler ve sorunlar
Fiziksel
  • Ani iklim değişikliği
  • Anoksik olay
  • Arktik metan emisyonları
  • Arktik deniz buzunda azalma
  • Atlantik meridyonel devridaim sirkülasyonu
  • Kuraklık
  • Ekstrem hava olayları
  • Sel
    • Kıyı taşkını
  • Buzulların geri çekilmesi
  • Sıcak hava dalgası
    • Kentsel ısı adası
    • Deniz
  • Okyanuslar
    • Asitlenme
    • Deoksijenasyon
    • Isı içeriği
    • Deniz yüzeyi sıcaklığı
    • Tabakalaşma
    • Sıcaklık
  • Ozon deliği
  • Donmuş toprak çözülmesi
  • İklim sistemindeki devrilme noktaları
  • Deniz seviyesinin yükselmesi
  • Sezon sürünmesi
  • Tropikal siklonlar
  • Su döngüsü
  • Orman yangınları
Flora ve fauna
  • Ekosistemler
    • Toplu ölüm olayı
  • İstilacı türler
  • Bitki biyoçeşitliliği
  • Deniz yaşamı
  • Karasal hayvanlar
  • Kuşlar
  • İklim değişikliğinden kaynaklanan yok olma riski
  • Orman ölümü
Sosyal etkiler
  • Tarım
  • Şehirler
  • Çocuklar
  • Engellilik
  • Ekonomik etkiler
  • Balıkçılık
  • Cinsiyet
  • İnsan sağlığı
  • İnsan hakları
  • Yerli halklar
  • Bulaşıcı hastalıklar
  • Ada ülkeleri
  • Ruh sağlığı
  • Göçmen
  • Yoksulluk
  • İklim direnci
  • Risk değerlendirmeleri
  • Güvenlik ve çatışma
  • Kentsel su baskını
  • Kırılganlığı
  • Su kıtlığı
  • Su güvenliği
Ülke ve bölgelere göre
  • Afrika
  • Amerika
  • Antarktika
  • Kuzey Kutbu
  • Avustralya
  • Karayipler
  • Avrupa
  • Orta Doğu ve Kuzey Afrika
  • Küçük ada ülkeleri
  • Güney Asya
  • Ülkelere göre
Toplum ve iklim değişikliği
Toplum
  • İş dünyası yanıtları
  • İklim eylemi
  • Ekolojik yas
  • İklim hareketi
    • Okul grevi
  • İklim acil durum bildirgesi
  • İnkâr
    • Yumuşak inkâr
    • Komplo teorisi
  • Tartışmalar
  • Yönetim
  • Adalet
  • Davalar
  • Ulusal Olarak Belirlenen Katkı
  • Politikalar
  • Kamuoyu grüşü
  • Kadınlar
İletişim
  • Eğitim
  • İklim sarmalı
  • Popüler kültür tasvirleri
    • sanat
    • İklim kurgusu
    • Oyunlar
  • İklim Değişikliği Performans Endeksi
  • İklim krizi (terim)
  • Medya
  • Isınma şeritleri
Uluslararası anlaşmalar
  • Glasgow İklim Paktı
  • Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 13
  • Kyoto Protokolü
  • Paris Anlaşması
    • Paris Anlaşması'nın 6. Maddesi Kapsamındaki İşbirliği Mekanizmaları
  • Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi
Hafifletme
Ekonomi ve finans
  • Karbon bütçesi
  • Karbon kredisi
  • Karbon dengelemesi
    • Altın Standart (karbon dengeleme standardı)
  • Karbon vergisi
  • İklim borcu
  • İklim riski
  • İklim riski sigortası
  • İklim finansmanı
  • İklim değişikliğini hafifletmenin eş faydaları
  • Fosil yakıtların elden çıkarılması
  • Hafifletmenin ekonomisi
  • Emisyon ticareti
    • Karbon emisyon ticareti
  • Yeşil İklim Fonu
  • Düşük karbonlu ekonomi
Enerji
  • Karbondioksitin jeolojik depolanması
  • Enerji dönüşümü
    • Fosil yakıtların kullanımdan kaldırılması
  • Nükleer enerji
  • Yenilenebilir enerji
  • Sürdürülebilir enerji
Karbon yutaklarının korunması ve iyileştirilmesi
  • Mavi karbon
  • Karbondioksit giderme
    • Karbondioksitin jeolojik depolanması
    • Karbon tutma
  • Karbon çiftçiliği
  • İklim dostu tarım
  • Doğa temelli çözümler
  • Ormansızlaşma ve orman bozulmasından kaynaklanan emisyonların azaltılması
  • Yeniden ağaçlandırma
Kişisel
  • Karbon nötrlük
  • İklim değişikliği konusunda bireysel eylem
    • Karbon ayak izi
    • Bitki temelli beslenme
Arkaplan ve teori
Ölçümler
  • Küresel yüzey sıcaklığı
  • Enstrümantal sıcaklık kaydı
  • Uydu ölçümleri
Teori
  • Yansıtabilirlik
  • Karbon döngüsü
    • Biyolojik pompa
    • Okyanus karbon döngüsü
    • Donmuş toprak karbon döngüsü
  • Karbon yutağı
  • İklim duyarlılığı
  • İklim değişkenliği ve değişiklikleri
  • Bulut geri bildirimi
  • Bulut zorlaması
    • Iris hipotezi
  • Geri bildirimler
  • Dünya'nın enerji bütçesi
  • Küresel ısınma potansiyeli
  • İklim değişikliği üzerindeki sera etkisinin açıklayıcı modeli
  • Yörüngesel zorlama
  • Radyatif zorlama
Araştırma
  • İklim değişikliği senaryosu
  • İklim modeli
  • Birleştirilmiş Model Karşılaştırma Projesi
  • Hükûmetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC)
    • IPCC Altıncı Değerlendirme Raporu
  • Paleoklimatoloji
  • Paleotempestoloji
  • Solar jeomühendislik
Liste Sözlük  • Liste İndeks  • Kategori Kategori
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Anoksik_olay&oldid=36337830" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Su ekolojisi
  • Biyoendikatörler
  • Kimyasal okyanus bilimi
  • Ekotoksikoloji
  • Oksijen
  • Sayfa en son 08.23, 3 Kasım 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Anoksik olay
Konu ekle