Anaplastik karsinom
Anaplastik karsinom, Anaplastic carcinoma veya Anaplastik Tiroid Kanseri organizmada görülen en kötü huylu kanserlerden birisidir. (Yunanca ana: boylu boyunca; plassein:şekillendirmek; ic: ait olmak anlamındaki sonek. carcin: kanser; oma: tümör anlamındaki sonek.) Hastaların bir kısmı, tanıdan sonra bir yıl içerisinde ölmektedir.
Tiroidin anaplastik karsinomları, insanda görülen en agresiv tümörlerden biri olup ayrı ölüm oranına sahiptir. Erkeklerde biraz daha fazla olmak üzere her iki cinste de görülebilir. Erkek /kadın oranı 1.5/1'dir. Anaplastik karsinom olguları, diğer bütün tiroid kanserlerine göre daha ileri yaşta (ortalama 65 yaş) ortaya çıkar. 40 yaş altı kişilerde nadir görülür. Hastaların yaklaşık yarısında multinodüler guatr, %20'sinde ise iyi farklılaşmış kanser öyküsü vardır. Diğer bir %20 ile %30'luk bölümünde birlikte sıklıkla papiller tipte iyi diferansiye bir karsinom görülür. Bu bulgular, anaplastik karsinomun p53 tümör baskılayıcı genin kaybı gibi bir veya daha çok genetik değişikliğin sonucunda, daha iyi farklılaşmış bir tümörün dediferansiyasyonu ile geliştiğini öne süren görüşlere yol açmıştır.
Morfoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Anaplastik karsinomlar genellikle, tiroid kapsülü dışına çıkarak komşu boyun organları içine yayılarak hızla büyüyen kocaman bir kitle şeklinde ortaya çıkar. Mikroskopik olarak bu tümörler birkaç histolojik gelişme tarzından birini seçen ileri derecede anaplastik hücrelerden oluşmaktadır:
- 1) Büyük pleomorfik dev hücreler.
- 2) Sarkomatöz görünümde iğsi hücreler.
- 3) Karışık iğsi ve dev hücreli lezyonlar.
- 4) Diğer organlardaki küçük hücreli karsinomlardakine benzer şekilde küçük hücreler.
Tiroidin gerçek küçük hücreli karsinomu bulunmadığı düşünülmektedir. Bu "anaplastik küçük hücreli" kanserlerin önemli bir kısmının sonuçta medüzler karsinom veya malign Lenfoma olduğu gösterilmiştir. Bazı tümörlerde papiller veya folliküller farklılaşma odakları bulunması, bu tümörlerin daha iyi farklılaşmış bir kanserden geliştiğini gösterir.
Klinik özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Olgularda genellikle hızlı büyüyen, sert, çevre dokuları işgalci, büyük guatr mevcuttur. Erken evrede lenf nodu metastazları görülür. Akciğer ve kemik metastazları oldukça sıktır. Anaplastik karsinomlar tedaviye karşın hızla büyürler. Uzak metastazlar yaygın olmakla birlikte ölüm, olguların çoğunda bir yıldan kısa bir zamanda tümörün bölgesel agresiv büyümesi sonucu boyundaki yaşamsal yapıları sıkıştırmasıyla gerçekleşir.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]Standart tedavi Total Tiroidektomi (total thyroidectomy) olmalıdır. Total tiroidektomi yapılamıyorsa da trakeayı serbestleştirmek veya trakeostomi yapmak ileride hastanın boğularak ölmesine engel olur. Genellikle kabul gören eğilim ise cerrahi sonrası hiperfraksiyone radyoterapi+polikemoterapi (doxorubicin, cis-platin ve 5-FU vs.) uygulanması şeklindedir.