Amonyum fosfat

Amonyum fosfat
Adlandırmalar
	IUPAC adı amonyum fosfat
	Diğer adlar triamonyum fosfat
Tanımlayıcılar
CAS numarası	10361-65-6 ;
3D model (JSmol)	Etkileşimli görüntü;
ChemSpider	140090 ;
ECHA InfoCard	100.030.709
EC Numarası	269-789-9;
PubChem CID	159282;
UNII	2ZJF06M0I9 ;
CompTox Bilgi Panosu (EPA)	DTXSID8052778 ;
	InChI InChI=1S/3H3N.H3O4P/c;;;1-5(2,3)4/h31H3;(H3,1,2,3,4) Key: ZRIUUUJAJJNDSS-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1/3H3N.H3O4P/c;;;1-5(2,3)4/h31H3;(H3,1,2,3,4) Key: ZRIUUUJAJJNDSS-UHFFFAOYAA;
	SMILES [O-]P([O-])([O-])=O.[NH4+].[NH4+].[NH4+];
Özellikler
Molekül formülü	(NH4)3PO4
Molekül kütlesi	149.09 g/mol
Görünüm	Beyaz, tetrahedral kristaller
Yoğunluk	1.61 g/cm3
Çözünürlük (su içinde)	58.0 g/100 mL (25 °C)
Çözünürlük	Asetonda çözünmez
Tehlikeler
	GHS etiketleme sistemi:
Piktogramlar
İşaret sözcüğü	İkaz
Tehlike ifadeleri	H302, H319
Önlem ifadeleri	P264, P270, P280, P301+P312, P305+P351+P338, P330, P337+P313, P501
NFPA 704; (yangın karosu)	2 0 0
Termokimya
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298)	−1671.9 kJ/mol
Benzeyen bileşikler
Diğer katyonlar	Sodyum fosfat; Potasyum fosfat
Benzeyen bileşikler	Diamonyum fosfat; Monoamonyum fosfat
	Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
	Bilgi kutusu kaynakları

Amonyum fosfat, (NH₄)₃PO₄ formülüne sahip inorganik bileşiktir. Ortofosforik asidin amonyum tuzudur. Benzer bir "çift tuz", (NH₄)₃PO₄^.(NH₄)₂HPO₄ de tanınmaktadır. Ancak kullanımı pratik değildir. Her iki triamonyum tuzu da amonyak gazı yayar. Triamonyum tuzlarının kararsız doğasının aksine, diamonyum fosfat (NH₄)₂HPO₄ ve monoamonyum tuzu (NH₄)H₂PO₄ bitkilere sabit azot ve fosfor sağlamak için gübre olarak yaygın olarak kullanılan kararlı maddelerdir.^[2]

Üretimi

Triamonyum fosfat, laboratuvarda %85 fosforik asidin %30 amonyak çözeltisiyle imal edilebilir:

H₃PO₄ + 3 NH₃ → (NH₄)₃PO₄

(NH₄)₃PO₄ renksiz, kristal bir katıdır. Amonyak kokusuna sahip olan katı suda kolayca çözünür. Tuz, diamonyum fosfata (NH₄)₂HPO₄ dönüşür.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ John Rumble (18 Haziran 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics. 99th (İngilizce). CRC Press. ss. 4-41. ISBN 978-1138561632.
^ Schrödter, Klaus; Bettermann, Gerhard; Staffel, Thomas; Wahl, Friedrich; Klein, Thomas; Hofmann, Thomas (2008). Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a19_465.pub3.

[crc-1] John Rumble (18 Haziran 2018). CRC Handbook of Chemistry and Physics. 99th (İngilizce). CRC Press. ss. 4-41. ISBN 978-1138561632.

[Ullmann-2] Schrödter, Klaus; Bettermann, Gerhard; Staffel, Thomas; Wahl, Friedrich; Klein, Thomas; Hofmann, Thomas (2008). Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. doi:10.1002/14356007.a19_465.pub3.

[1]

[2]