Ali Faik Cihan
Ali Faik Cihan (1926, Fındıklı, Rize - 29 Ağustos 2002, İstanbul) Sosyalist Türkiye isimli kitabı yazmasıyla tanınan Türk yargıç ve sosyalist yazardır.[1][2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Cihan, 1926 yılında Fındıklı'nın Meyvalı köyünde Laz kökenli bir ailenin çocuğu olarak doğdu.[3] 1950'de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdikten sonra hakimlik sınavını kazandı. Üniversite yıllarında santral memurluğu ve sekreterlik gibi işlerde çalıştı. TKP'nin gençlik kollarında faaliyet gösterdi. Bu politik partiye üye oluşu gerekçe gösterilerek hukuk alanında çalışmasına izin verilmediyse de, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı'na karşı Danıştay'da açtığı davayı kazanarak 1958'de hakimlik yapmaya başladı. Hakimlik yapmasına izin verilmediği 1953-58 yılları arasında İstanbul'da İşçi Sigortaları Kurumunda müfettiş olarak çalıştı. Sırasıyla Ovacık, Alucra ve Akçaabat'ta hakimlik yaptı. Alucra'da hakimlik yaptığı dönemde yazdığı ve 1965'te yayımlanan Sosyalist Türkiye isimli kitapta "komünizm propagandası yaptığı" gerekçe gösterilerek Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılandı ve 7.6 yıl hapis ve 5 yıl Yozgat'ta "zorunlu ikamet" cezasına çarptırıldı. Sosyalist Türkiye isimli kitap, yayımlandıktan bir ay sonra İstanbul 2. Sulh Ceza Mahkemesi'nce toplatılarak dava süresince İstanbul Adli Emaneti'nde muhafaza edildi.[4] Davanın yargıtay sürecinde Faik Bey'i savunan avukatlar arasında Trabzonlu eski CHP Milletvekili Cemal Reşit Eyüboğlu ve asistanı Uğur Mumcu da vardı. Yargıtay'da Faik Bey'in mahkûmiyet kararı bozuldu ve yargıçlık mesleğine geri döndü. Yargıçlık yaptığı dönemde Sömürücülüğe Karşı Savaş gazetesinde yazdığı yazıları A. Faik Evren imzasıyla yayımlandı. 9 Mart 1971 darbe teşebbüsünü izleyen süreçte, Trabzon'daki toplu tevkifat sırasında yeniden tutuklandı. 60 sol görüşlü kişiyle yargılanması için İstanbul'a gönderildi. "Titrek Hamsi Örgütü" adlı soruşturmada uzun süre tutuklu olarak sorgulandı.[5] Emekli olduktan sonra avukatlık yapacağı İstanbul'a taşındı. 1991'de kurulan Sosyalist Birlik Partisi'ne katıldı. Hayatının son dönemlerinde Alzheimer hastası olan Cihan, 29 Ağustos 2002'de 76 yaşında öldü.
Tarih Vakfı'nın kurucu mütevelli üyelerindendi.[6]
Kişisel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Fevziye Hanım ile evli olan Cihan, 4 çocuk babasıydı.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Acı ama gerçek: yarının büyük Türkiye'si için bir deneme (1961)[7]
- Sosyalist Türkiye (Şubat 1965, Ekim 1968, Mart 1969)[8]
- Gençlik için strateji ve taktik (1968)[9]
- Sosyal Sınıflar ve Siyasal Partiler Üzerine (1976)
- Dostlar ve düşmanlar: 1945-1989 Cumhuriyetin kısa tarihi (1989)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ali Rıza Aydın (1 Eylül 2022). "Sosyalist Güç Birliği, Sosyalist Türkiye". haber.sol.org.tr. 31 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ Orhan Gazi Ertekin (30 Ağustos 2018). "'Sosyalist hakim' Ali Faik Cihan: Kibriti çakmak benzini tutuşturmak!". gazeteduvar.com.tr. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ Ömer Asan (7 Eylül 2019). ""Sosyalist Türkiye" yazarı Ali Faik Cihan üstüne Attila Aşut'la söyleşi". gazeteistanbul.com. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ Kemal, Yaşar (2014). Baldaki Tuz. Yapı Kredi Yayınları. ISBN 9789750828249. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- ^ Kahraman, Ahmet (1990). İnsanlar ve insancıklar. Boyut. s. 220. ISBN 9789755080239. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- ^ "Girişim Kurulu ve Mütevelliler". tarihvakfi.org.tr. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ Mahiye Morgül (23 Ocak 2023). "Savcı Ali Faik Cihan "Acı Ama Gerçek" Demişti". mahiye.com. 22 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2023.
- ^ Landau (2022). Radical Politics in Modern Turkey. BRILL. s. 24. ISBN 9789004492837. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- ^ Gürses, Gürses, Fulya, Hasan Basri (1979). Dünya'da ve Türkiye'de gençlik. Der Yayınları. s. 92. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.