1941 Irak askerî darbesi

1941 Irak askerî darbesi
1941 Irak askerî darbesi
II. Dünya Savaşı
	Darbe lideri Salah al-Din al-Sabbagh (1930)
Tarih	1 Nisan 1941
Yer	Irak Krallığı
Sonuç	Abdülillah hükûmeti ülkeden kaçtı.; Reşid Ali Geylani önderliğinde Ulusal Savunma Hükûmeti kuruldu.; Müttefiklerin müdahalesi ile beraber Anglo-Irak Savaşı başladı.;
Taraflar
Altın Meydan; Destekleyenler:; Almanya; İtalya	Irak Krallığı; Destekleyenler:; Birleşik Krallık
Öne çıkan kişiler
Reşid Ali Geylani; Salah al-Din al-Sabbagh; Fevzi el-Kavukçu; Mişel Eflak;	Abdülillah; Nuri Said Paşa

1941 Irak askerî darbesi (Arapça:ثورة رشيد عالي الكيلاني‎,Rashid Aali Kilani devrimi), kendilerine Altın Meydan adını veren bir grup Nazi yanlısı milliyetçi subay tarafından 1 Nisan tarihinde gerçekleştirilmiş Askerî darbedir. Darbenin başarılı olmasının ardından Birleşik Krallık yanlısı Kral Naibi Abdülillah ve Başbakan Nuri Said Paşa ülkeden kaçtılar ve milliyetçi Reşid Ali Geylani hükûmeti başa geçti.

Arka plan

I. Gazi'nin bir araba kazası sonucu ölmesinin ardından başa geçen II. Faysal henüz yönetecek yaşa gelmemişti. Bu sebeple 1939 yılından itibaren Prens Abdülillah ve Nuri Said Paşa ülkenin yönetiminde söz sahibi oldular. II. Dünya Savaşının başlaması üzerine Müttefikler yanlısı politika benimseyen hükûmet 5 Eylül tarihinde Almanya ile bütün diplomatik ilişkileri kesti. Bu sırada başarısız olan Filistin ayaklanmalarının liderleri mülteci olarak Bağdat'a gelmeye başladılar. Gelenlerin arasında Filistin Hareketi lideri Emin el-Hüseynî de vardı.

Ortadoğu'daki gelişmelerden ve Almanyanın savaştaki başarılarından etkilenen bir grup subay 1 Nisan 1941 tarihinde planladıkları darbeyi gerçekleştirmeye karar verdiler.^[1]

Darbe

1 Nisan 1941 tarihinde içlerinde 1. ve 3. Tümen ve birkaç bağımsız tugayın bulunduğu darbe kuvvetleri yönetime el koydular. Operasyonun başarılı olmasının ardından Prens Abdülillah, Nuri Said Paşa ve birkaç hükûmet ve hanedan üyesi ülkeden kaçarak I. Abdullah'ın misafirleri olarak Ürdün'e sığındılar. Reşid Ali Geylani önderliğinde Nazi yanlısı yeni bir hükûmet kuruldu.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Notlar

Özel

^ Scott, James C (9 Ağustos 2001). "The Coup (Darbe)". Iraqi Coup. California State Üniversitesi, Sacramento.

[1] Scott, James C (9 Ağustos 2001). "The Coup (Darbe)". Iraqi Coup. California State Üniversitesi, Sacramento.

[1]

g t d Irak'ta protesto ve darbeler
İEDTY (1918-1920)	1919 Mahmud Berzenci Ayaklanması
Irak Mandası (1920-1932)	1920 Irak İsyanı
Irak Krallığı (1921-1958)	1922 Mahmud Berzenci Ayaklanması 1931-1932 Ahmed Barzani Ayaklanması 1933 Simele Katliamı 1935-1936 Irak Şii Ayaklanmaları 1936 Irak askerî darbesi 1941 Irak askerî darbesi 1943 Barzani ayaklanması 1948 El-Vatbe Ayaklanması 14 Temmuz Devrimi (1958)
Irak Cumhuriyeti (1958-1968)	1959 Musul Ayaklanması Ramazan Devrimi (1963) Kasım 1963 Irak askerî darbesi 1965 Irak darbe girişimi 1966 Irak darbe girişimi 17 Temmuz Devrimi (1968)
Irak Cumhuriyeti (1968-2003)	İkinci Irak-Kürt Savaşı 1977 Irak'ta Şii Ayaklanması 1979-1980 Irak'ta Şii Ayaklanması 1983 Kürt İsyanı 1991 Irak Ayaklanmaları Irak Kürt İç Savaşı 1996 Irak Darbe Girişimi 1999 Irak'ta Şii Ayaklanması
Irak Cumhuriyeti (2003-günümüz)	2011 Irak protestoları 2011 Duhok Olayları 2012–2013 Irak protestoları 2015–2018 Irak protestoları 2019–2021 Irak protestoları 2020 Süleymaniye Valiliği'nde Kürt protestoları