Şinto
| Makale serilerinden |
| Şintoizm |
|---|
 |
Şinto (Kanji:神道 Shintō, Kami no Michi) veya Şintoizm, Japonya'nın yerli, Japonların millî dinidir. Eskiden Japonya'nın resmî diniydi.[1][2] Sadece Japonya'da ibadetlere katılan 119 milyon kişi vardır. Dünya'nın en eski dinlerinden olan Şinto bir tür animizmdir ve ayrıca şamanistik uygulamaları da içerir.[3]
Şinto inancında ibadet edilen ruhlara (tanrılara) "kami" denir. Bu terim hayat için önemli olan rüzgâr, yağmur, ağaç, dağ, ırmak ve bereket gibi anlayış ve şeylerin şeklini alan kutsal ruhlar olarak tercüme edilebilir. Bazı kamiler yerel olup sadece belirli bir yerin ruhu veya koruyucusu iken bazıları büyük doğal oluşumları, nesneleri ve işlemleri temsil ederler (Güneş Tanrıçası Amaterasu, Ay Tanrısı Tsukuyomi no Mikoto ve Fırtına Tanrısı Susanoo gibi). Her kaminin kendine has bir karakteri olduğuna inanılır ve doğadaki her türlü olay kamilerin içinde bulundukları ruh hâllerine göre yorumlanır. Kızgın kamiyi yatıştırmak veya kamiyi yüceltmek için festivaller düzenlenir.[4]
Şinto kelimesi iki kanjinin birleştirilmesinden oluşturulmuştur: "神" şin/kami (yani "tanrılar" veya "ruhlar") ve "道" tō/michi (yani "yol"). Yani terim, "tanrıların yolu" (Kami no Michi) anlamına gelir.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Şinto resmî din olma özelliğini kaybetmiştir; bu durumda ABD'nin Japon militarizmini ortadan kaldırma girişimlerinin de etkisi vardır; savaştan sonra silahsızlandırılan Japonya'da feodal kültürü yansıtan Şinto uygulama ve öğretileri, savaş dönemindeki ününü kaybetmiştir ve bugün uygulanmayıp öğretilmemektedir. Diğer uygulama ve öğretiler ise günlük etkinlikler olarak varlıklarını sürdürmektedir. Şu anda Japonya'da daha çok barışçı bir din olan Budizm hâkimdir; ancak Budizm, Japon kültürüne yerleşebilmesini Şinto'nun hoşgörülü doğasına borçludur. Bu iki inanç sistemi birbirine o kadar karışmıştır ki bu birlikteliğe "Shinbutsu/神仏" yani "Kami-Hotoke" denilmiştir. Özellikle II. Dünya Savaşı'nda sürdürülmüş olan saldırgan siyasetten kaynaklanan toplumsal yıkımların giderilmesi açısından Japonya'da milliyetçiliğin diğer simgeleri gibi Şintoizm de değer yitimine uğramış ve barışçı, uzlaşımcı nitelikler taşıyan Budizm batılılaşma, liberalleşme eğilimiyle birlikte güç kazanmıştır.[5]
Uygulama
[değiştir | kaynağı değiştir]
Birçok uygulama arasında, mabed ziyaretinde (Omairi) herhangi bir giriş kapısında saygıyla baş eğerek selamlanır. El yıkama havuzu varsa su ile eller ve ağız yıkanır. Buna Temizu denilir:
Maşrapa sağ ele alınıp su doldurulur. Biraz sol ele dökülür, maşrapa sol ele aktarılır ve biraz sağ ele dökülür. Maşrapa yine sağ ele alınıp sol elin avucuna su dökülür. Bununla ağza su verilir, sessizce çalkalanır ve sessizce sol avuca tükürülür. Sonra maşrapa iki el ile tutularak düşey olarak çevrilir ki kalan su tutma yeri ve eller üzerinden akıtılır. Ardından maşrapa alınan yere geri koyulur.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Beliefs, Gods, Origins, Symbols, Rituals, & Facts". 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ "Shinto". 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ "Shinto". 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ "What is Shinto and where does it come from?". 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ "Definition and History of Shinto". 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ "Shinto Religion in Japan: The Ultimate Guide". 18 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir] Japonya konuları | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarih |
|  | ||||
| Siyaset | ||||||
| Coğrafya | ||||||
| Ekonomi | ||||||
| Toplum |
| |||||
 | Din ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |