Şansölye

Şansölye, Roma İmparatorluğu mirası üzerinde kurulmuş çeşitli ülkelerde değişik zamanlarda değişik anlamlarda kullanılmış bir görev isimlendirmesidir. Bugün ise en bilinen manasıyla Almanya ve Avusturya'da (başbakanlığa denk düşen) hükûmet başkanlığı makamıdır.

Almanya şansölyesi

Almanya Federal Cumhuriyeti'nin hükûmet başkanıdır. Bakanları ve hükûmet politikasının ana hatlarını belirler. Pratikte en güçlü Alman politikacıdır. Buna karşın protokolde devlet başkanı ve parlamento başkanından sonra üçüncü sırada yer alır. Almanya Federal Meclisi (Bundestag) tarafından seçilir ve parlamentonun yasama dönemi süresince sadece güven oyu yoklaması sonucu görevden alınabilir.^[1]

Almanya'nın şu anki şansölyesi Friedrich Merz'dir (CDU).^[2]^[3]

Avusturya şansölyesi

Şansölye (Bundeskanzler), Avusturya'da federal hükûmetin başı ve Avusturya Cumhuriyeti hükûmet lideri olarak ülkenin en yetkili politikacısıdır.

Almanya'dan farklı olarak Avusturya şansölyesinin bakanlar karşısında emir ve direktif yetkisi, hükûmet politikasının ana hatlarını belirleme gücü yoktur. Anayasaya göre hükûmetin diğer üyeleriyle yasal olarak eşit statüdedir. Bununla birlikte bakanların görevden alınması için devlet başkanına öneride bulunabilir. Ayrıca genellikle hükûmet partisinin başı olarak pratikte önemli bir etkiye sahiptir.

Şansölyenin atanması teorik olarak tümüyle devlet başkanının özgür tercihine bağlıdır. Pratikteyse Ulusal Konseydeki (Nationalrat) çoğunluk ilişkilerinin dikkate alınması gerekir. Şansölye devlet başkanına atanacak diğer hükûmet üyelerini önerir. Yemin töreniyle birlikte gerek hükûmet, gerekse de şansölye doğrudan göreve başlar, parlamentonun onayı gerekli değildir. Bununla birlikte parlamento hükûmet aleyhinde her zaman güven oylaması yapabilir.

Avusturya'nın şu anki şansölyesi Christian Stocker'dır (ÖVP).^[4]^[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "Federal hükümet". deutschland.de. 7 Ağustos 2023. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
^ "Deutscher Bundestag - Federal Şansölye seçimi". Deutscher Bundestag. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
^ "Almanya Federal Cumhuriyeti'nin Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
^ "Avusturya'nın Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
^ "Federal Chancellor Karl Nehammer - Federal Chancellery". bundeskanzleramt.gv.at (İngilizce). 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[1] "Federal hükümet". deutschland.de. 7 Ağustos 2023. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[2] "Deutscher Bundestag - Federal Şansölye seçimi". Deutscher Bundestag. 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[3] "Almanya Federal Cumhuriyeti'nin Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[4] "Avusturya'nın Siyasi Görünümü". 22 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[5] "Federal Chancellor Karl Nehammer - Federal Chancellery". bundeskanzleramt.gv.at (İngilizce). 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Almanya Şansölyeleri (liste)
Kuzey Almanya Konfederasyonu Bundeskanzler (1867–1871)	Otto von Bismarck
Alman İmparatorluğu Reichskanzler (1871-1918)	Otto von Bismarck Leo von Caprivi Chlodwig zu Hohenlohe-Schillingsfürst Bernhard von Bülow Theobald von Bethmann Hollweg Georg Michaelis Georg von Hertling Maximilian von Baden
Weimar Cumhuriyeti Reichskanzler (1918-1933)	Friedrich Ebert¹ Philipp Scheidemann Gustav Bauer Hermann Müller Konstantin Fehrenbach Joseph Wirth Wilhelm Cuno Gustav Stresemann Wilhelm Marx Hans Luther Wilhelm Marx Hermann Müller Heinrich Brüning Franz von Papen Kurt von Schleicher
Nazi Almanyası Reichskanzler (1933-1945)	Adolf Hitler Joseph Goebbels Ludwig Schwerin von Krosigk
Federal Cumhuriyet Bundeskanzler (1949-günümüz)	Konrad Adenauer Ludwig Erhard Kurt Georg Kiesinger Willy Brandt Helmut Schmidt Helmut Kohl Gerhard Schröder Angela Merkel Olaf Scholz Friedrich Merz
¹ Halk Temsilcileri Konseyi'nin (9 Kasım 1918 - 11 Şubat 1919) başındaydı.

g t d Avusturya şansölyeleri
Birinci Cumhuriyet	Karl Renner Michael Mayr Johann Schober Walter Breisky (geçici) Johann Schober Ignaz Seipel Rudolf Ramek Ignaz Seipel Ernst Streeruwitz Johann Schober Carl Vaugoin Otto Ender Karl Buresch Engelbert Dollfuß Kurt Schuschnigg Arthur Seyss-Inquart	Avusturya arması
İkinci Cumhuriyet	Karl Renner Leopold Figl Julius Raab Alfons Gorbach Josef Klaus Bruno Kreisky Fred Sinowatz Franz Vranitzky Viktor Klima Wolfgang Schüssel Alfred Gusenbauer Werner Faymann Reinhold Mitterlehner (geçici) Christian Kern Sebastian Kurz Brigitte Bierlein Sebastian Kurz Alexander Schallenberg Karl Nehammer Alexander Schallenberg (geçici) Christian Stocker	Avusturya arması