Şebekler
Şebekler, Şahbekler ya da Şahbaylar[1] (Arapça: الشبك), (Kürtçe: Şebek, شەبەک); Kuzey Irak'ta Musul ve çevresinde yaşayan bir topluluk. Kendilerine Şebek dillerine ise Şebekî adını vermektedirler. Şebek Dili Zaza-Gorani dil ailesine mensup olan bir dildir. Irak'taki nüfuslarının 40.000 ile 60.000 arası olduğu tahmin edilmektedir. Bu nüfusun %70'lik kısmı Ali-İlâhîler ile akraba olan Kürt Alevîliği'nden,[2] kalan bölümü Sünni mezhebindendir.[3]
Din
[değiştir | kaynağı değiştir]Bektaşîlik, Safevîlik ve Kızılbaşlık'tan etkilenmişlerdir.[4] Irak Türkmenleri'nin Türkmence'sinde yazılmış Buyruklar isminde kitapları vardır.[5][6]
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Geçmişte Araplar ve aşırı dinci Sünni gruplar tarafından baskı görmüşlerdir. 2004 yılından bu yana 1000 kadar Şebek, şiddet olayları nedeniyle köylerinden göç etmek zorunda kalmıştır. Şebekler üzerinde artan baskıların basında büyük yer bulmasının ardından, Irak Temsilciler Konseyi'ndeki azınlıklar komitesinin başkanı olan Hanin Qado, hükûmetten Şebekler'in etkin bir şekilde korunmasını istemiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yaşar Kalafat (2007). Balkanlar'dan Uluğ Türkistan'a Türk halk inançları. Berikan. ISBN 978-975-267-116-4.
- ^ Leezenberg, Michiel (Aralık 1994). "The Shabak and the Kakais: Dynamics of Ethnicity in Iraqi Kurdistan" (PDF). University of Amsterdam. ss. 6-8. 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi30 Mart 2019.
- ^ Minority Rights Group International : Iraq : Shabak 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ The Shabak, Bektashis, Safawis, and Kizilbash (1 bas.). Syracuse: Syracuse University Press. 1987. ISBN 0-8156-2411-5.
- ^ Mina al-Lami (21 Ağustos 2014). "Iraq: The Minorities of the Nineveh Plain". 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2014.
- ^ Kamal, Adel. "The Shabak Search for Identity". Niqash (İngilizce). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2019.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ShabakNews, Shabak people
- Shabak people, Looklex Ensyclopaedia6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Şabak dili 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Shabak and the Kakai30 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Etnik grup ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |