İyidere Deresi
| İyidere Deresi | |
|---|---|
 Dereden bir görünüm, 2008, Güneyce
| |
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Doğu Karadeniz Dağları |
| Kaynak rakımı | 3000 m |
| Ağız | 0 m |
| Uzunluk | 78,4 km[1] |
| Havza alanı | 1047,4 km² |
İyidere Deresi veya İkizdere Çayı (Eski Yunanca adı: Kalapotamos veya Kalo), Rize ilinin İyidere, Kalkandere ve İkizdere ilçeleri ile Trabzon ilinin Of ve Hayrat ilçelerinin arasından geçen ve Karadeniz'e akan bir nehirdir. Rize ilindeki en uzun akarsudur. Ortalama debisi 28,35 m³/s'dir.[2] Kaynağı İkizdere ilçesinin dağlık bölgeleri olan nehir, baskın olarak kuzey-kuzeybatı yönünde akmaktadır. Nehrin kaynağının denizden yüksekliği yaklaşık 3000 metredir ve nehrin uzunluğu yaklaşık 78,4 kilometredir. Nehrin yatak eğimi %38'dir. İspir'den Karadeniz'e giden D 925 kara yolu nehrin yanından geçer. Nehrin havza alanı 1047,4 kilometrekaredir. Kalkandere'nin merkezinden geçmekte olan "Karadere" adlı bir uzantısı vardır. Cimil ve Anzer derelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Nehirde sportif olta balıkçılığı yapılabilmektedir.[3]
Nehrin yıl içindeki ortalama yüzey sıcaklığı 11.3 °C'dir. Nehrin yüzey sıcaklığı yıl içinde 0.6 °C (Ocak) ve 27.3 °C (Haziran) arasında değişmektedir. Nehrin yıl içindeki ortalama pH değeri 8'dir. Bu rakam yıl içinde 7.58 (Nisan) ve 9.13 (Haziran) arasında değişmektedir.
Fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Nehirde yaşayan balık türleri sırayla, Salmo coruhensis, Salmo rizeensis, Alburnoides fasciatus, Alburnus derjugini, Barbus escherichii, Capoeta banarescui, Chondrostoma colchicum, Rutilus frisii, Squalius sp., Cobitis splendens, Mugil cephalus, Liza aurata, Ponticola rizensis ve Lampetra lanceolata'dır.[4] Nehirde Ephemeroptera, Amphipoda, Tricladida, Coleoptera, Decapoda, Rhynchobdellida, Odonata, Diptera, Trichoptera, Plecoptera, Tubificida ve Arthropoda şubelerinden 27 farklı omurgasız türü tespit edilmiştir.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "T.c. Kalkınma Bakanlığı Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı (Pdf)" (PDF). 4 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2018.
- ^ "İkizdere ve Çat dereleri" (PDF). anatoliajournal.com. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
- ^ "Sportif olta balıkçılığı" (PDF). bolge12.ormansu.gov.tr. 14 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2018.
- ^ Esra Bayçelebi, Cüneyt Kaya, Davut Turan (2017). "Rize İli'nin Güncel Balık Faunası". dergipark.org.tr. 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021.
 | Rize ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |