İran ekonomisi
İran ekonomisi, işsizliği orantılı gerçek bir ekonomik büyüme ile uyuşmayan ve sürekli olarak güçlü bir şekilde artan işgücü nedeniyle işsizlik oranı resmî tahmin olan %11'in daha üstünde bir seviyeye ulaşan bir geçiş ekonomisidir.[1] Uzmanlara göre, her yıl katılan 900,000 yeni iş gücüne iş kurmak için yıllık ekonomik büyümenin %5'ten fazla olması gerekmektedir. 1992-2000 döneminde genel bütçeden yapılan kamu harcamaları, sağlık harcaması % 6, eğitim harcaması %16 ve ordu harcaması % 8 olmuştur ve bazı resmî olmayan tahminlerde enflasyon %20'nin üstünde yer alsa da 2000-2004 döneminde yıllık enflasyon oranı ortalama %14 olmuştur. .[2] İran'ın bütçe açıkları kronikleşmiştir; özellikle geniş ölçekli kamu sübvansiyonları mesela 2008'de tek başına enerji sektöründe 80 milyar dolardan daha fazla tutmaktadır (hükûmet bütçesinin % 80'i).[3][4]
2020 Yılında İran Ekonomisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yapılan araştırmalara göre 2020 yılı itibarıyla Tahran'da yoksulluk sınırı 10 milyon tümen (yaklaşık 400 dolar). Ancak kentte işçilere verilen maaş 2 milyon tümenin (80 dolar) altında. Ev kirası ve market masrafları arttı. İnsanların şehrin aşağı mahallelerine taşındığını görüyoruz. Bu da orta sınıfın neredeyse yok olmasına neden oluyor.
Yaptırımlar, depremler, sel ve sokak gösterileri ülkede ekonomik gücü zayıflatmıştı. Yeni tip koronavirüs (COVID-19) nedeniyle durum daha da geriledi. Bu da İran ekonomisinin ciddi düzeyde çöktüğünü göstermektedir.[5]
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ CIA Factbook: Iran 5 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Retrieved April 9, 2008
- ^ "Inflation Rates Fact Or Fiction?". Iran Daily. 14 Mayıs 2007. 15 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.
- ^ "U.S. targets Iran's vulnerable oil". Los Angeles Times. 8 Ocak 2007. 13 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2007.
- ^ "Energy subsidies reach $84b". Iran-Daily. 8 Ocak 2007. 19 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008.
- ^ "Hürriyet - Haber, Son Dakika Haberler, Güncel Gazete Haberleri". Hürriyet. 6 Şubat 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2020.
