İkame mal
İkame mal, iktisatta birbirinin yerine geçebilen mallar anlamına gelen bir terimdir.[1] İkame mallar piyasa etkisinde ciddi anlamda önemlidir. Aynı amacı gerçekleştirmeye yarayan iki maldan birinin fiyatındaki değişiklik tüketiciyi malın ikamesine yönlendirebilir. Piyasaki arz ve talep miktarını ikame mallar etkilemektedir.
Çay ve kahve ikame mallara örnek olarak verilebilir. Talep kanunu gereğince[2] çayın fiyatındaki bir artış çayın talebinin azalmasına ve tüketicinin kahveye yönelmesine neden olur.[3] Aynı durum kahve için de geçerlidir. Fiyatı düşen mala talep artar, fiyatı artan mala ise talep azalır. Talep eğrisi negatif eğimlidir. İkame malların fiyatlarındaki değişiklikler grafikteki eğrileri sağa veya sola kaydırabilir.
Örnek verilen grafikte iki kola markasından birinin fiyatının artması diğer markadaki talebin artmasına neden olmuştur zira tüketiciler genellikle rasyoneldir (psikolojik ve duygusal etmenlerin aynı olduğunu varsayarsak)[4] ve maksimum fayda düzeyine erişmek isterler.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İKÂME Ansiklopediler - TÜBİTAK". ansiklopedi.tubitak.gov.tr. 23 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2024.
- ^ "Talep kanunu nedir, hangi mallar için geçerlidir? Talep kanunu özellikleri nelerdir?". www.hurriyet.com.tr. 18 Temmuz 2022. Erişim tarihi: 20 Kasım 2024.
- ^ Şıklar, İlyas (2007). Iktisada Giriş. Anadolu Universitesi. ISBN 978-975-06-0204-7. 27 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2024.
- ^ YILDIZ, Dr Öğr Üyesi Ali (5 Aralık 2022). Sosyal ve İdari Bilimlerde Akademik Araştırmalar (İngilizce). Hiperlink Eğitim İletişim Yayın Gıda Sanayi ve Pazarlama Tic. Ltd. Şti. ISBN 978-625-8244-40-3.
