İşvara

İşvara (Sanskrit: ईश्वर IAST: Īśvara) Hinduizmde Mutlak Varlık, Mutlak Benlik; Yüce Tanrı'dır.^[1]^[2] Hindu felsefesinde İşvara; Yüce Benlik, Hükümdar, Rab, kral, kraliçe veya koca anlamına gelebilir.^[3] Orta Çağ Hindu metinlerinde, Hinduizm ekolüne bağlı olarak İşvara; Tanrı, Yüce Varlık, kişisel Tanrı veya özel Benlik anlamına gelir.

Vaişnavizm'de İşvara, Vişnu ile eş anlamlıdır.^[4] Şaivizm'de ise Şiva'nın bir lakabıdır.^[5]^[6]^[7]^[8] Birçok Geleneksel Bhakti hareketlerinde, belirli Hinduizm ekollerinde birden fazla figür, tekil olan ve tek bir kişi olan İşvara'nın farklı suretleri olarak kabul edilebilir. Arya Samaj ve Brahmoizm gibi günümüzün mezhep hareketlerinde tek Tanrı şeklini alır.^[9] Hinduizmin Yoga ekolünde "bireysel tanrı" veya "ruhsal ilham" anlamındadır.^[10]

Etimoloji

İşvara kelimesinin kökü, "yetenekli" ve "sahibi, hükümdarı, şefi" anlamına gelen īś- (ईश, İş) kelimesinden gelir. İşvara kelimesinin ikinci kısmı, bağlama bağlı olarak "en iyi, mükemmel, güzel", "seçim, dilek, kutsama, nimet, hediye" ve "talip, sevgili, bir kızla evlenmek isteyen kişi" anlamına gelen vara'dır .^[11] Bileşik kelime olan İşvara, kelimenin tam anlamıyla "en iyinin sahibi, güzel", "seçimlerin, nimetlerin hükümdarı" veya "taliplerin başı, sevgili" anlamına gelir.

Bir kavram olarak, eski ve Orta Çağ Sanskritçe metinlerinde İşvara, çeşitli şekillerde Tanrı, Yüce Varlık, Yüce Benlik, Vişnu, Şiva, bir kral veya bir hükümdar, bir koca, aşk tanrısı, Rudralardan biri ve 'on bir' sayısı anlamına gelir.^[7]^[8]^[12]

Kaynakça

^ Ian Whicher, The Integrity of the Yoga Darsana, State University of New York press, 978-0791438152, pages 82–86
^ Mircea Eliade (2009), Yoga: Immortality and Freedom, Princeton University Press, 978-0691142036, pages 73–76
^ Monier Monier Williams, Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 4 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany
^ Oliver Leaman (2000), Eastern Philosophy: Key Readings, Routledge, 978-0415173582, page 251
^ Lord Śiva's Song: the Īśvara Gītā. Andrew J. Nicholson, Laurie Searl. 2014. ISBN 978-1-4384-5102-2. OCLC 880450730.
^ Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. ss. 235, 379-380. ISBN 978-0-14-341421-6.
^ ^a ^b "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary". IITS Koeln. s. 171. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.
^ ^a ^b James Lochtefeld, "Ishvara", The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing. 0-8239-2287-1, page 306
^ RK Pruthi (2004), Arya Samaj and Indian Civilization, 978-8171417803, pages 5–6, 48–49
^ Lloyd Pflueger, Person Purity and Power in Yogasutra, in Theory and Practice of Yoga (Editor: Knut Jacobsen), Motilal Banarsidass, 978-8120832329, pages 38–39
^ Arthur Anthony Macdonell (2004), A Practical Sanskrit Dictionary, Motilal Banarsidass, 978-8120820005, page 270
^ Apte Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 6 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany

[ianw-1] Ian Whicher, The Integrity of the Yoga Darsana, State University of New York press, 978-0791438152, pages 82–86

[mirceaelaide73-2] Mircea Eliade (2009), Yoga: Immortality and Freedom, Princeton University Press, 978-0691142036, pages 73–76

[mmwizvara-3] Monier Monier Williams, Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 4 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany

[olilea-4] Oliver Leaman (2000), Eastern Philosophy: Key Readings, Routledge, 978-0415173582, page 251

[5] Lord Śiva's Song: the Īśvara Gītā. Andrew J. Nicholson, Laurie Searl. 2014. ISBN 978-1-4384-5102-2. OCLC 880450730.

[6] Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. ss. 235, 379-380. ISBN 978-0-14-341421-6.

[:0-7] "Monier-Williams Sanskrit-English Dictionary". IITS Koeln. s. 171. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023.

[:1-8] James Lochtefeld, "Ishvara", The Illustrated Encyclopedia of Hinduism, Vol. 1: A–M, Rosen Publishing. 0-8239-2287-1, page 306

[rkpr-9] RK Pruthi (2004), Arya Samaj and Indian Civilization, 978-8171417803, pages 5–6, 48–49

[lpfl-10] Lloyd Pflueger, Person Purity and Power in Yogasutra, in Theory and Practice of Yoga (Editor: Knut Jacobsen), Motilal Banarsidass, 978-8120832329, pages 38–39

[11] Arthur Anthony Macdonell (2004), A Practical Sanskrit Dictionary, Motilal Banarsidass, 978-8120820005, page 270

[12] Apte Sanskrit-English dictionary, Search for Izvara 6 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., University of Cologne, Germany

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

g t d Hint felsefesi
Konular	Ateizm Atomculuk İdealizm Mantık Monoteizm Vedizm
Āstika	Samkhya Nyaya Vaiśeṣika Yoga Mīmāṃsā Vedanta Achintya Bheda Abheda Advaita Bhedabheda Dvaita Dvaitadvaita Şuddhadvaita Vişiştadvaita Şaivizm Pratyabhijna Paşupata Şaivizm Şaiva Siddhanta
Nāstika	Ājīvika Ajñana Cārvāka Jain Anekantavada Syādvāda Budist felsefe ve Erken Budist okulları Śūnyatā Madhyamaka Yogaçara Sautrāntika Svatantrika
Metinler	Abhinavabharati Arthashastra Bhagavat Gita Bhagavata Purana Brahma Sutra Budist metinler Dharmaşastra Hindu metinler Jain Agamas Kama Sutra Mimamsa Sutralar 108 metin Prensip Nyāya Sūtralar Nyayakusumanjali Pançadasi Samkhyapravaçana Sutra Şiva Sutralar Tarka-Sangraha Tattvacintāmaṇi Tirukkural Upanişad Vaiśeṣika Sūtra Vedangalar Vedalar Patanjali'nin Yoga Sutraları Yoga Vasistha Daha fazlası...
Filozoflar	Adi Şankara Tiruvalluvar Avatsara Uddalaka Aruni Gotama Buda Yājñavalkya Gargi Vaçaknavi Budaghosa Patañjali Kanada Kapila Brihadratha Ikşvaku Jaimini Vyasa Çanakya Dharmakirti Akşapada Gotama Nagarjuna Padmasambhava Vasubandhu Gaudapada Ramana Maharshi Vivekananda Dayananda Saraswati Ramanuja Vedanta Desika Raikva Sadananda Sakayanya Satyakama Jabala Madhvacharya Mahavira Guru Nanak Dev Vidyaranya Daha fazlası...
Kavramlar	Abhava Abhasavada Abheda Adarsana Adrişta Advaita Aham Ahimsa Aişvarya Akrodha Aksara Anatta Ananta Anavastha Anupalabdhi Apauruṣheyā Artha Asiddhatva Asatkalpa Ātman Avyakta Brahman Brahmi sthiti Bhuman Bhumika Çaitanya Çidabhasa Cittabhumi Dāna Devatas Dharma Dhi Dravya Dhrti Ekagrata Guṇa Guru Vandana Hitā Idam Ikşana Işvaratva Jivatva Kama Karma Kasaya Kşetrajna Lakşana Mithyatva Mokşa Nididhyasana Nirvāṇa Niyama Padārtha Paramatman Paramananda Parameşaşakti Parinama-vada Pradhana Prajna Prakṛti Pratibimbavada Pratītyasamutpāda Puruṣa Rājamaṇḍala Ṛta Sakşi Samadhi Saṃsāra Sankalpa Satya Satkaryavada Şabda Brahman Sphoṭa Sthiti Śūnyatā Sutram Svātantrya Svecçamrityu Syādvāda Taijasa Tajjalan Tanmatra Tyāga Uparati Upekkhā Utsaha Vivartavada Viraj Yamas Yoga Daha fazlası...
Kategori