Çukurca
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Mart 2025) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Çukurca | |
|---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
![]() İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Hakkâri |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Mert Kumcu |
| • Belediye başkanı | Nazmi Demir (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 914 km² |
| Rakım | 1285 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 17.216 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 30700 |
| İl alan kodu | 438 |
| İl plaka kodu | 30 |
Çukurca (Kürtçe: Çelê), Hakkâri ilinin bir ilçesidir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Çukurca, Urartu Uygarlığının ilk yerleşim yerlerinden biri olarak bilinmektedir. Abbasiler bu küçük yerleşim yerini "mir" adı verilen dini, siyasi askeri şeflikle yönetmişlerdir. Selçuklu Hanedanı döneminde ilçe İmadiye Beyliği'ne bağlanmıştır. Selçuklular'dan sonra Osmanlı Devleti döneminde Hakkâri Beyliği'ne tabi olmuştur. I. Dünya Savaşında Ruslar ve Nasturiler Çukurca'yı tahrip etmişlerdir. Musul sorunu ile önem kazanan Çukurca, 1926 yılında Ankara Antlaşması ile Türkiye toprakları içine alınmıştır. 6068 sayılı kanunla 1953 yılında ilçe yapılmıştır. Çukurca, Türkiye-Irak sınırına yakın mesafede olması sebebiyle sık sık saldırı ve çatışmalara sahne olmaktadır.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Çukurca rakımı az olduğu için kışları görece ılıman geçer kar örtüsü çok incedir ve genellikle mart ayı ile beraber tamamen erimektedir. Baharın erken geldiği ilçede sıcak hava meyveleri incir ve nar yetiştirilir. Yazları yağışsız geçer kuru ve sıcak bir havası vardır.[2]
İlçenin yüzölçümü 725 km²’dir.[3]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1955[4] | 6.597 | 690 | 5.907 |
| 1960[5] | 8.187 | 971 | 7.216 |
| 1965[6] | 9.697 | 1.210 | 8.487 |
| 1970[7] | 11.789 | 1.774 | 10.015 |
| 1975[8] | 15.105 | 3.019 | 12.086 |
| 1980[9] | 16.450 | 2.111 | 14.339 |
| 1985[10] | 20.479 | 4.322 | 16.157 |
| 1990[11] | 20.351 | 5.205 | 15.146 |
| 2000[12] | 11.080 | 7.471 | 3.609 |
| 2007[13] | 12.352 | 7.033 | 5.319 |
| 2008[14] | 14.506 | 8.957 | 5.549 |
| 2009[15] | 11.608 | 5.946 | 5.662 |
| 2010[16] | 11.021 | 5.283 | 5.738 |
| 2011[17] | 14.469 | 7.735 | 6.734 |
| 2012[18] | 15.294 | 8.247 | 7.047 |
| 2013[19] | 15.601 | 8.345 | 7.256 |
| 2014[20] | 16.251 | 8.698 | 7.553 |
| 2015[21] | 17.250 | 9.478 | 7.772 |
| 2016[21] | 15.477 | 8.007 | 7.470 |
| 2017[21] | 16.661 | 8.547 | 8.114 |
| 2018[21] | 17.216 | 9.597 | 7.619 |
| 2019[21] | 16.141 | 8.518 | 7.623 |
| 2020[21] | 16.137 | 8.864 | 7.273 |
Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Çukurca ilçe merkezinde 3 ilköğretim okulu (1 tanesi yatılı), 1 anaokulu, 1 lise ve 1 halk eğitim merkezi vardır. Çevre köylerinde de birisi yatılı olmak üzere toplam 10 ilköğretim okulu vardır.[22]
Genel seçimler
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Parti | Oy Oranı |
|---|---|---|
| 1961 | CHP | %76 |
| 1965 | YTP | %50 |
| 1969 | CHP | %45 |
| 1973 | AP | %39 |
| 1977 | MSP | %75 |
| 1983 | HP | %77 |
| 1987 | ANAP | %53 |
| 1991 | ANAP | %67 |
| 1995 | HADEP | %56 |
| 1999 | HADEP | %24 |
| 2002 | DEHAP | %38 |
| 2007 | Bağımsız (lar) | %58 |
| 2011 | Bağımsız (lar) | %85 |
| Haziran 2015 | HDP | %81 |
| Kasım 2015 | HDP | %81 |
| 2018 | HDP | %64 |
| 2023 | YSP | %55 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "5/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2016.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. 7 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2025-12-12.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Çukurca Nüfusu - Hakkari". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Hakkari Çukurca Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Çukurca Kaymakamlığı Resmi Web Sitesi". T.C.Çukurca Kaymakamlığı. 17 Şubat 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2015.
