Çahomteki
Çahomteki (Gürcüce: ჩახომთექი), tarihî Eruşeti bölgesinde, Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Oğuzyolu (Eruşeti) sınırları içinde ortadan kalkmış bir köydür.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Çahomteki (ჩახომთექი), 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine Çahomdek (چخمدك) olarak geçer. Geç dönemde Rusça haritalarda ise, Çahomta (Чахомта) şeklinde yazılmıştır.[2]
Çahomteki köyünün bulunduğu Eruşeti bölgesi, tarihsel Gürcistan'ın bir parçasıydı. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirmişlerdir.
Çahomteki köyü, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre, Gürcistan Vilayeti içinde, Ardahan-i Büzürg livasının Meşe nahiyesine bağlıydı. Nüfusu 10 Hristiyan haneden oluşuyor ve hane reislerinin çoğu Gürcü adlarını taşıyordu. Köyde buğday ve arpa tarımı ile arıcılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu. Söz konusu defterde Çahomteki'nin Kızıl Çahomteki (წითელი ჩახომთექი) köyünün yakınlarında olduğu belirtilmiştir. Osmanlıca Kızıl Çahomdek (قزل چخمدك) şeklinde kaydedilmiş olan bu yerleşim de Meşe mahiyesine bağlıydı ve bu tarihte boşalmış bulunuyordu.[3][4]
1595 tarihli Osmanlı mufassal defteri yayımlayan Gürcü Türkolog Sergi Cikia, geç dönemde Rusça haritalarda bozulmuş halde Çahomta (Чахомта) şeklinde yazılmış olan köyün boşalmış yerleşim olarak işaretlendiğini belirtmiştir.[2] Nitekim 1886 Rus nüfus sayımında Çahomteki bir köy olarak yer almamıştır.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 2014 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2014 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2015, s. 191. 11 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-7362-5
- ^ a b "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 548". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: გამოკვლევა: წიგნი III), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt, III. Cilt (1958), s. 548, 554". 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2025.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი: თარგმანი : წიგნი II), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; II. cilt (1941), s. 492". 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2025.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Kars oblastı": 262-347". 29 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2025.